men tijd in gebruik zal zijn, wordt een zoo gunstig mogelijk tracé
gekozen, waarvoor dat van de pontonbrug in den regel minder
geschikt is. Indien 2 sien. kunnen worden ingedeeld voor den
aanleg van toegangswegen en 1 sie. voor den eigenlijken brugslag,
zal onder gunstige omstandigheden de brugslag in 2436 werk
uren kunnen zijn voltooid.
Opgemerkt wordt, dat bij alle bovengenoemde werkzaamheden,
waarbij het materieel met vrachtauto's moet worden vervoerd,
nog niet is gerekend op indeeling van personeel voor beladen,
geleiden en afladen. In verband met de groote hoeveelheid mate
rieel zal hiervoor naar d.z. meening nog minstens 1 sie. pioniers
beschikbaar moeten zijn. Voor zoover het materieel organiek tot
de divisie behoort, zijn dit divisie-pioniers en overigens veldleger-
pioniers men zou deze pioniers ook parkpioniers kunnen noemen.
De taak van de pioniers bij den gewelddadigen rivierovergang
is ongetwijfeld een belangrijke, moeilijke en omvangrijke, terwijl
bij vr edesoefening en reeds een vrij juist beeld van het benoodigde
personeel en materieel kan worden verkregen, althans, indien de
oefening zoodanig wordt opgezet, dat met de vorderingen van de
werkzaamheden der pioniers volkomen rekening wordt gehouden
en de manoeuvre volledig wordt afgewerkt.
Geheel anders is zulks gesteld ten aanzien van de werkzaamheden
aan de gemeenschappen onder alle andere omstandigheden. Door
dat, vooral in den bewegingsoorlog, de vijand zijn artillerievuur en
luchtaanvallen ook richt op onze gemeenschappen, waarmede hier
worden bedoeld de meest kwetsbare punten in het wegennet en
de daarin voorkomende bruggen, zullen weg- en brugherstellingen,
alsmede brugvernieuwingen in het operatiegebied aan de orde
van den dag zijn. In dit verband wordt opgemerkt, dat de kans
op succes van een luchtaanval op de veelal vrij slap geconstrueerde
stalen bruggen met grootere overspanningen geenszins denk
beeldig mag worden genoemd, bij gebruik van de daarvoor ge-
eigende bommen. Deze en dergelijke werkzaamheden van de
pioniers spreken bij vredesoefeningen niet, omdat er niets aan
de gemeenschappen wordt (kan worden) vernield en derhalve
ook daadwerkelijk niets te herstellen of te vernieuwen valt. Nu
kan men op dit gebied bij een manoeuvre onderstellingen maken
en den betrokken pioniercommandant den tijd doen schatten voor
het herstellen der gemeen(schap, doch naar de ervaring leert
worden deze onderstellingen staande de manoeuvre alleen gemaakt
voor vrij onbelangrijke herstellingswerkzaamheden, zoodat nim
mer op de pioniers behoeft te worden gewacht.
Waar ook in ons leger het motorverkeer (veld- en houwitser
artillerie, vecht- en pantserwagens, verschillende gevechts- en
bagagetreinen, divisie- en detachementsautocolonnes enz.) meer
en meer zijn intrede doet en ons zeer beperkt wegennet
372
