6. NOGMAALS HET BEPALEN VAN HET ARTILLERISTISCH AZIMUT VAN EEN LIJN DOOR MIDDEL VAN ZONS- OF STERREWAARNEMINGEN. door C. J. W. DE JONG, Landmeter bij het Kadaster. (met twee schetsen achterin dit nummer). Kort na onze terugkomst uit Europa ontvingen wij ter inzage het I. M. T. van 1937 Nr. 3, waarin voorkomt het artikel van Kapitein A. Mol over „Het graphisch bepalen van de miswijzing van artilleristischeboussoulle-instrumenten op elk gewild punt in het terrein met behulp van de zon." Met groote belangstelling hebben wij de verklaring en toelichting op het nomogram Gong grijp gelezen, want uit eigen ervaring weten wij, dat hieraan behoefte bestond. Minder gelukkig is Kap. Mol echter, wanneer hij het thans bij de artillerie in gebruik zijnde nomogram, dat wij hieronder kortheidshalve eveneens nomogram A1) zullen noemen, in zijn beschouwingen betrekt en hierop zelfs een vrij uitvoerige critiek levert, een critiek, die, zooals we hopen aan te toonen, ongegrond is. Toen begin 1932 het vraagstuk der artilleristische azimutbe- palingen aan de orde kwam, was het nomogram Gonggrijp (verder te noemen nomogram B het eenige voor astronomische azimutsbepalingen bekende nomogram. Het lag dus voor de hand om zooals Kap. M. voorstelt dit nomogram om te werken en het zoodoende voor de artillerie geschikt te maken. Al zeer spoedig bleek echter een eigen ontwerp verre te verkiezen te zijn. Dat Kap. Schmitz de overwegingen, welke hebben geleid tot het ontwerpen van een nieuw nomogram met terzijde stelling van het nomogram Gonggrijp, niet in het I.M.T. 1932 mededeelde, kan bezwaarlijk als een tekortkoming worden aangemerkt, zijn publicatie was waarlijk reeds uitvoerig genoeg. Nu Kap M een vergelijking tusschen beide nomogrammen maakt, is het gewenscht, den indruk, dat het nomogram B beter zou zijn, weg te nemen, en alsnog aan te toonen op welke gronden aan nomogram A de voorkeur gegeven werd. Wij zullen hierbij Kap M niet op den voet volgen, doch trachten om m volgorde werkingssfeer, nauwkeurigheid, en het gebruik van beide nomo- grammen waar mogelijk zelfs langs mathematischen weg Opgenomen achterin dit nummer. 357

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1938 | | pagina 47