Sentot stond toen als onmiddellijke reserve in tweede lijn. Doch
niet zoodra ging de ster van Kjahi Madja minderen aan glans
of Sentot's invloed vermeerderde. Toen dan ook in November 1828
Kjahi Madja voor goed van het tooneel was verdwenen, nam
Sentot de te voren gedeelde macht geheel alleen in handen en
klom zijn ster snel hooger, vooral toen het succes voorloopig nog
aan de zijde van Dipa Negara bleef. De door Sentot in December
1828 aan de colonne-Bauer toegebrachte nederlaag bracht den
jeugdigen waaghals op het toppunt van zijn roem de bij Toeroes
behaalde lauweren waren voor Dipa Negara een te eken, dat Sentot
ook alleen wel het oorlogsapparaat kon besturen en de groote
heer en meester bleef even lijdelijk als voorheen,
Merkwaardig is, hetgeen De Klerck omtrent deze fase van den
oorlog mededeelt, vooral ook al weer uit een psychologisch oog
punt. Het blijkt, dat Sentot zijn gebieder practisch gesproken
zijn eigen wil oplegt, en later zelfs geheel overvleugelt.
455
„Intusschen is het waard opgemerkt te worden" zoo begint De
Klerck zijn beschouwing „dat Dipanegara, hoewel op slechts weinige
palen afstand van het gevechtsterrein verwijderd, zich geheel van
deelname aan den strijd heeft onthouden. Persoonlijke moed was
hem vreemd, het krijgsgewoel schuwde hij. En wat hij in den kring
zijner naastbestaanden en raadslieden was, verdient geen hooger
waardeering. Voorwaar een heldenfiguur kon hij niet tot model
zijn Trotsch en aanmatigend in tijden van voorspoed, brutaal zelfs
in het voordragen zijner ook in eigen oog onzinnige eischen, vei -
toonde hij bij de behandeling der inwendige bestuursaangelegenheden
een voor zijn zaak betreurenswaardige willoosheid. Er ging van hem
geen kracht uit, noch op militair, noch op politiek gebied, speelbal als
hij was van anderer wil. Kjahi Madja ondermijnt zijn gezag, spreekt
openlijk in zijn tegenwoordigheid Dipanegara's onbeduidendheid uit.
Uit vrees voor den overmoedige beloont hij hem, en weet, als s mans
eerzucht ten slotte alle perken overschreden heeft, er geen beter
raad op dan hem naar elders te verwijderen, een middel, dat wel
eens erger had kunnen blijken dan de kwaal. Nauwelijks is Kjahi
Madja van het tooneel verdwenen, of een gelukkig soldaat, gering
van afkomst, maar kranige persoonlijkheid, begint een dergelijk spel
met zijn Heer en Vorst. Dipanegara zijn de aanmatigingen van den
jeugdigen maar talentvollen krijgsman hinderlijk hij mort over hem
telkens als deze afwezig is, doch geeft gevolg aan diens wenschen,
zij het schoorvoetend, als Sentot zich in de nabijheid bevindt. En
Prawirodirdja was zich zijn invloed, zoo verhoogd na zijn gelukkige
onderneming tegen de 8e mobiele colonne, volkomen bewust. Het valt
hem gemakkelijk de leiding der krijgszaken in handen te nemen,
den Rijksbestierder de wet voor te schrijven en zich op de koorden
1) Is het niet teekenend voor Dipa Negara's volkomen gemis aan inzicht
van zaken, dat hij zelf verklaart (De Klerck, V, blz. 742 in het rapport
De Stuers) „dat hij dikwijls nauwelijks kennis droeg van wat er voorviel,
dat het hij toeval was, dat hij het voordeel van Sentot op de 8e colonne
had komen te vernemen, doordien hij groot geschreeuw van volk hoorende
en daarnaar vernemende, ten antwoord hem wierd gegeven dat men eenig
veroverd geschut en wapenen aanvoerrde"
