504
10. VAN HET WERELDTOONEEL.
In de geleidelijk toegespitste Europeesche verhoudingen trad in April een
aanmerkelijke verbetering in. De grootste ontspanning werd veroorzaakt
door het Engelsch-Italiaansche accoord, waarvan de belangrijkheid meer
voortspruit uit het door de totstandkoming getoonde bewijs van goeden
wil, dan door den inhoud van de overeenkomst, welke niet anders is dan
een erkenning van de werkelijkheid. Zonder nu zoo ver te gaan als Cham
berlain's politieke tegenstanders, die het accoord betitelden met „Engeland's
grootste nederlaag", dient wel te worden bedacht, dat de juiste waarde in
de practijk zal moeten blijken. Botsingen en wrijvingen zullen ook in de
toekomst niet zijn uitgesloten aanleidingen te over liggen reeds 'besloten
in het feit, dat de Middellandsche Zee naast „Strasze Englands (the Road
to India)" is „das Leben Italiens".
Een goed voorbeeld doet goed volgen, zoo trad Frankrijk onmiddellijk in
het Engelsche spoor en poogde, eveneens nog voor de pompeuze ontvangst
van Hitler in Italië, met zijn Z.O.-nabuur tot een overeenkomst te geraken.
Voorloopig zouden de onderhandelingen nog zijn afgestuit op de kwestie van
Tunis, in welk Fransch gebied waar juist dezer dagen ordeverstoringen
plaats hadden de bevolking voor een niet onbelangrijk deel bestaat uit
Italianen. Het is overigens niet de eerste maal, dat Tunis een twistpunt
vormt tussohen Parijs en Rome dit is van de bezetting door Frankrijk af
vrijwel doorloopend het geval geweest.
Werd in 'Duitsdhland op het igdtroffen Engelsdh-Italiaansche accoord
slechts gereageerd met de mededeeling, dat de daarmede bereikte ontspan
ning van veel waarde was te achten, elders zag men in die overeenkomst
en de Fransch-Italiaansche onderhandelingen voorteekenen voor een komend
Viermogendhedenverdrag. Voorloopig is dit echter toekomstmuziekna de
gebeurtenissen in 'Maart is Londen ietwat huiverig voor toenadering tot
Berlijn, dat daarin een stimulans zou kunnen vinden voor verdere actie in
Midden-Europa. Juist m.h.o. hierop liet Warschau blijken, weinig te voelen
voor een dergelijk verdrag, tenzij Polen het vierde lid zou zijn het betoog
liet aan duidelijkheid weinig te wenschen over Polen was toch de eenige
dam tegen een verderen 'Duitschen opmarschIn welke richting deze werd
gedacht, valt niet moeilijk te gissen reeds wilde men weten van een
afspraak, dat Italië zijn invloed zou mogen uitstrekken over Albanië,
Joegoslavië en Griekenland Duitschland over Hongarije en Roemenië,
terwijl Bulgarije en Turkije tot beider invloedssferen zouden behooren. Doch
wat te denken in dit verband van de eenige weken geleden zoo vriendschap
pelijk verloopen besprekingen tusschen den Poolschen min. Beek en den
Duce Het heeft er allen indruk van, dat Mussolini bij de komst van den
Führer vele ijzers in het vuur wil hebben.
Intusschen raakt Tsjechoslowakije steeds meer in het gedrang amnestie
en concessies aan de Sudeten-Duitschers verhinderden niet, dat deze
minderheid voor de regeering wel moeilijk te aanvaarden eischen stelde.
Ook de Roetheensche, Hongaarsche en Poolsche minderheden roerden zich,
beide laatste groepen niet geheel zonder voorkennis van het moederland.
Doch ook daarbij bleef het nietduidelijk lieten Belgrado en Boekarest
weten, dat Praag slechts in geval van agressie van Hongaarsche zijde op
steun zou kunnen rekenen waarmede tevens wel zeer openhartig de doel
stelling van de Kleine Entente werd aangegevenhandhaving van de
verdragen van Trianon en St. Germain. Van laatstgenoemde zorg heeft
Duitschland hen door de Anschlusz bevrijd hoe zal het met eerstbedoelde
gaan Adm. Horthy, de regent van Hongarije, verheugt zioh met zijn land
in sterke Duitsche sympathieën.
Zoo ligt dus in O. en Z.O.-Europa nog veel stof tot verwikkelingen. Moskou
wordt bij dit alles nauwelijks meer beschouwd als een macht, die tot ingrij
pen in staat, ja, zelfs slechts tot meepraten gerechtigd is; het vreest, geïsoleerd
