610
zenden van een commissie voor aanschaffing van vliegtuigen naar Amerika
en Canada tot enkele wijzigingen in het Engelsche ministerie.
Dat in België werd na eenige aan de monetaire politiek toegeschreven
ordeverstoringen vervangen door het kabinet-Spaak, waarmede te Brussel
de eerste socialistische premier zijn intrede deed.
In Rusland bleef het rommelen doch de met veel ophef voor 1 Mei aan
gekondigde executie van Stalin kwam niet tot uitvoering. Memeiland stelde
de zich reeds geruimen tijd in arrest bevindende nazileden in vrijheid.
De te Sinaia confereerende Kleine Entente nam de gewijzigde politieke
verhoudingen in beschouwing en wijdde aandacht aan den reeds gebleken
Italiaanschen wensch, in Hongarije en de zuidelijker gelegen landen een
tegenwicht te scheppen tegen den gestegen Duitschland invloed en van de
Protocollen van Rome nog te redden wat er van te redden is. Boedapest
zag een ministerie aftreden de nieuwe regeering schijnt ernstig van plan,
het land een partijstrijd te besparen. Joegoslavië en Turkije erkenden dé
Bulgaarsche aanspraken op een toegang naar de Aegeïsche Zeehoewel
voor de verwezenlijking nog de medewerking van Griekenland noodig is,
opent deze erkenning de mogelijkheid van toetreding van Bulgarije tot den
Balkanbond.
Hoe nauw olie en het Nabije Oosten zijn verbonden, bleek wederom in
de afgeloopen maand. De t.a.v. de concessies in de Sjat el Arab te voeren
politiek was aanleiding voor een kabinetscrisis in Irak. Frankrijk, dat zijn
streven naar het verkrijgen van invloed in Syrië van oliebelangen en een
veiligen olieafscheep na 1918 in vervulling zag gaan, geraakte op zeer ge
spannen voet met Turkije. De meeningsverschillen tusschen den mandataris
en Kemal Ataturk over het sandsjak Alexandrette hepen zoo hoog en
veroorzaakten zooveel onrust, dat de met het houden van de verkiezingen
belaste Volkenbondscommissie haar werkzaamheden moest staken. Zelfs
te Parijs gedane vérgaande concessies voldeden Ankara nietzij droegen
er overigens slechts toe bij, de onrust te vergrooten, waardoor het tot bot
singen kwam tusschen groepen van de zeer heterogene bevolking. Engeland,
dat Turkije in dezelfde dagen o.m. voor defensiedoeleinden een leening
verstrekte, schijnt ook hier een bemiddelende rol te willen spelen. Hetgeen
zeer begrijpelijk isonrust in de buurlanden kan die in Palestina slechts
vergrooten en daar zijn normale toestanden nog steeds niet teruggekeerd.
Egypte sluit zich na zijn ontvoogding meer en meer aan bij zijn naburen
een verbond met Turkije en Griekenland wordt aanstaande geacht terwijl
met het Iransche vorstenhuis huwelijksbanden zullen worden gesloten.
Voorts werd bericht, dat de vorsten van Irak, Hedjaz en Yemen hun in
stemming zouden hebben betuigd met het bekleeden van het kalifaat door
de Egyptische koningen.
Amerika trok door verschillende feiten de aandacht. In de Ver. Staten
wint de meening veld, dat de Neutraliteitswet geheel opnieuw in beschou
wing moet worden genomen daar toepassing van de huidige wet, gebaseerd
op erkenning van de bestaande bepalingen en gebruiken op het gebied van
internationaal recht, gevolgen heeft, welke niet strooken met en ten deele
zelfs lijnrecht ingaan tegen de bedoelingen.
De Mexicaansche oliestrijd leidde tot het verbreken van de diplomatieke
betrekkingen met Engeland tegelijkertijd werden met de Ver. Staten
onderhandelingen geopend inzake vergoeding van de onteigende bezittingen.
Gezien het nauwe verband tusschen vroegere revoluties en oliebelangen,
is de inzet van deze onderhandelingen wellicht niet vreemd aan het snelle
einde van gnl. Cedillo's opstandspoging.
Ook in eigen bezittingen had Engeland met eenige moeilijkheden te
kampen op Jamaica en in Guyana braken vrij ernstige arbeidsonlusten uit.
Bolivia benoemde den oud kolonel en adviseur Busch tot presidenthet
tusschen dit land en Paraguay bestaande geschil over de grensregeling in
de Gran Ohaco dreigt aanleiding te geven tot nieuwe verwikkelingen daar
geen der partijen zich wenscht te onderwerpen aan arbitrage van Washing-
