1923 werd zij gepropageerd en sindsdien werd zulks bij herhaling
door verschillende schrijvers en sprekers bepleit. Dat de voor
standers van deze gedachte niet dadelijk een willig oor voor hun
ideeën vonden, laat zich licht verklaren. Het luchtwapen was
nog te teer, de motoren waren nog niet voldoende betrouwbaar,
de werkingssferen en snelheden nog te gering om voor de ver
dediging van N.-I. met zijn enorme afstanden, waarbij groote
trajecten over zee gevlogen moeten worden, met zijn ijl net van
vliegterreinen en daarbuiten geringe mogelijkheden tot het succes
vol doen verloopen van noodlandingen, in belangrijke mate
op het luchtwapen te kunnen bouwen. Het is slechts 3 jaren
«eleden, dat voor een in Nederland ontworpen luchtkruiserproject
een vliegbereik van rond 1000 km werd genoemd, hetgeen voor
doeltreffend gebruik in Ned.-Indië uiteraard te weinig zou zijn.
Echter, de techniek groeide uit tot hooger kunneneen land-
bommenwerper met een snelheid van bijna 400 km/u en een
vliegbereik van meer dan 2000 km, een bommenlast van een ton
vervoerende, is thans een gewone verschijning. Bedenkt men
daarbij, dat de in metaal uitgevoerde constructie een vliegtuig
van hechte samenstelling schiep, dat bestand is tegen weer en
wind en tevens, dat de motoren niet alleen aan vermogen, doch
vooral ook aan betrouwbaarheid aanzienlijk wonnen, dan is wel
aan alle voorwaarden voldaan om het vliegtuig een plaats van
beteekenis in de defensie van Ned.-Indië in te ruimen hetgeen
met de aanschaffing van een groep Glenn Martin bommenwerpers
reeds geschiedde, terwijl verdere uitgroei nog gaande is.
b. De luchtverdediging van de vlootbasis Soerabaja en van ver
dere vitale objecten op Java.
In de eerste plaats kregen de landbommenwerpers een
taak t.a.v. de luchtverdediging van de vlootbasis Soerabaja. De
luchtverdediging van Soerabaja, welke stad dicht bij zee
gelegen is, laat zich niet op bevredigende wijze oplossen zonder
de aanwending van offensieve bommenwerpers. Het streven toch
moet zijn luchtaanvallen op de vlootbasis te voorkomen, te onder
scheppen. Doch het is, door de nabijheid van de zee, niet mogelijk
luchtwachtkringen om Soerabaja te vormen, welke door hun
waarschuwing gelegenheid bieden jachtvliegtuigen zoo tijdig in
de lucht te hebben, dat goede kans bestaat een luchtraid te onder
scheppen. Dan zou overblijven het inzetten van een vervolging
door jachtvliegtuigen na geslaagden vijandelijken bomaanval. Doch
ook deze methode geeft geen uitzicht op bevredigend resultaat,
doordat het snelheidsoverschot van jachtvliegtuigen ten opzichte
van bommenwerpers geleidelijk verminderde. Het inhalen van de
vijandelijke bommenwerpers is, mede door het betrekkelijk geringe
vliegbereik van jachtvliegtuigen, dus geenszins verzekerd. Niet
het defensief kon dus de oplossing brengen; in het offensief, het
521
