1917/18 Engeland verovert Palestina, Syrië en Mesopotamië. 1)
1920 Conferentie van San Remo Palestina, Transjordanië
en Irak worden onder Engelsch mandaat gesteld.
De lezer bezie dit korte staatje van gebeurtenissen aan de
hand van de schets en kome tot de overtuiging dat Engeland,
om zijn verbindingswegen naar de grondstoffenlanden van den
Oost te verzekeren, vrijwel het gansche aangrenzende gebied
heeft moeten veroveren.
Nog vóór de opening van het Suezkanaal was de Nabije Oost
ook overland weder in het wereldverkeer betrokken. In 1868
was namelijk tusschen de Turksche Regeering en eenige Belgische
bankiers een overeenkomst gesloten betreffende den bouw van
een spoorweg door den Balkande Oriënt-baan. Door verschil
lende omstandigheden (als daar zijnde Fransch-Duitsche oorlog
van 1870/71 en de Russisch-Turksche oorlog van 1877/78) werd
de bouw van dezen spoorweg vertraagd, zoodat eerst in het jaar
1888 Konstantinopel aan het Europeesche spoorwegnet was ver
bonden. Inmiddels had ook Duitschland zich voor dezen spoor
wegbouw geïnteresseerd, nadat de Belgische baron Hirsch zijn
contract met de Turksche Regeering had verbroken met Duitsch
kapitaal en onder Duitsche leiding werden nu tot 190o de Ana-
tolische banen gebouwd, en was men toe aan de befaamde
„Bagdadbaan", welke naast den geheel Engelschen zeeweg tusschen
Europa en den Oost, een onder Duitschen invloed gebouwden
landweg van Avond- naar Morgenland zou stellen.
Als wij nu vooraf verklaren, dat Duitschland bij de financiering
van deze plannen zeker geen veroveringsdoeleinden in den Oost
of De Nabije Oost nastreefde, dan kunnen wij toch ook wel
begrijpen, dat die landweg van Europa naar de Perzische Golf
een voor de Engelschen ernstig concurreerende wereldbaan kon
worden. Men bedenke daarbij dat de weg in de Golf wel heel
dicht naderde aan Engelands belangensfeer, en ook dat hij de
toentertijde reeds bekende oliegebieden bij Mosoel kruiste,
gebieden waarop Engeland toen reeds het oog gevestigd hield.
Ondanks langdurige onderhandelingen, waarbij Engeland den
546
1) Benevens Duitsch Oost-Afrika Waardoor de Kaap-Caïro route over
Engelsch grondgebied was verkregen. Na 1920 beheerschte Engeland dus
niet slechts de zeeën, maar ook over landvan Britsch-Indië over
Iran, Irak, Transjordanië, Palestina, Egypte, Soedan, Kenya, Tanganjika,
Rhodesia, Transvaal en de Kaapkolonie was een aaneengesloten spergebied
gevormd tusschen Oost en West, met als eenig zwak puntthe North
Western Frontier maar daar is dan ook tot op heden frisch om gevochten.
Voor Engeland hebben zich evenwel sedert 1920 tal van zwakke steeën
in en grenzende aan dat spergebied geopenbaardIran, Irak, Palestina,
Egypte, en nu weer de Duitsche koloniale wenschen en Japan in China