916
telijke en lichamelijke draagkracht, physiek en psychisch volkomen gezonde
menschen zijn. Reeds in vredestijd moet men er naar streven alle elementen,
dit niet meer de volle 100 kunnen geven te elimineeren. Zij behooren
in elk geval niet op posten met zware verantwoordelijkheid.
Ik ben in deze bespreking van het artikel van generaal van Reekum
wat uitvoerig geweest, omdat veel officieren van gezondheid het origineel
niet onder oogen zullen krijgen, terwijl het onderwerp toch belangwekkend
genoeg is om door iedereen onzer te worden gekend en overdacht.
Nederlandsch Tijdschrift voor Geneeskunde, 11 Juni 1938 nr. 24.
In dit tijdschrift is een beschouwing opgenomen naar aanleiding van een
uitvoerige beschrijving door C.O. Ball in „Food Research" Vol 3 nrs. 1, 2
1938 over den vooruitgang der sterilisatiemethoden van levensmiddelen. Van
de steriliteit in medischen zin, welke beteekent dat alle micro-organismen
gedood moeten zijn, onderscheidt de schrijver een „handelssteriliteit" omdat
in verschillende levensmiddelen niet alle organismen kunnen worden ge
dood, zonder het voedsel ongeschikt te maken voor gebruik. Hitte is de
voornaamste factor bij de verduurzaming van voedsel. Andere methoden
van verduurzaming zijn fermentatie, drogen, toevoeging van chemische
middelen en lage temperatuur.
Ball behandelt zeer uitvoerig de verschillende methoden van steriliseeren,
het sluiten in blikken, de gebruikte machinerieën en installaties, de bacte
riologie van het sterilisatie-proces, de verhouding buitentemperatuur en
de hitte in het binnenste van den blikinhoud, het verschil tusschen het
langdurige en korte verhittingsproces, zoowel bij de zure als niet-zure voe
dingsmiddelen, en de electrische sterilisatie. Bij het kiezen van de methode
beslissen zuurgraad en aard van het te steriliseeren artikel.
Niet-zuur voedsel, zooals groenten, vleesch en visch zijn het moeilijkst
te behandelen. De ondervinding heeft geleerd, dat, wil men zooveel mogelijk
kleur, aroma en smaak behouden, men er voor moet waken, dat de hoogste
temperatuur snel wordt bereikt en de afkoeling snel plaats heeft. Een en
ander geschiedt thans met automatisch werkende machines.
De hoedanigheid van gesteriliseerde, niet-zure voedingsmiddelen kan men,
vergeleken bij vroeger, verbeteren door korten tijd een zeer hooge tempe
ratuur toe te passen. Dit berust op het 'beginsel, dat hooge temperaturen
minder invloed hebben op de voedingsstoffen dan lagere temperaturen
gedurende langeren tijd en dat kleur en smaak beter worden bewaard,
wanneer de afkoeling na het steriliseeren vlug geschiedt. Proeven met
melk hebben aangetoond, dat een temperatuur van 145° C. 4,5 maal zoo
groote sterilisatiewaarde heeft dan een temperatuur 115° C. Proeven met
erwten, boonen, gesneden groenten en vruchtensap hebben eveneens be
wezen, dat de kwaliteit der gesteriliseerde voedingsmiddelen beter blijft
bij toepassing van hooge temperaturen.
S.
13. VAN HET WERELDTOONEEL.
Een merkwaardige gebeurtenis, welke in de maand Augustus plaats had,
doch waaromtrent de berichten dreigden te worden overschaduwd door die
omtrent andere voorvallen, was de conferentie tusschen de Kleine Entente
en Hongarije. Nadat Duitschland zich geleidelijk had onttrokken aan het
verdrag van Versailles, dat van St. Germain door de Anschlusz automatisch
was vervallen, Turkije zich te Lausanne, door het nieuwe Dardanellen-
statuut en de jongste overeenkomsten met Frankrijk ontworstelde aan het
verdrag van Sèvres, Bulgarije in de vorige maand werd ontslagen van de
