Zijn onverwoestbaar gestel en bovenmenschelijke kracht schenen
gebroken. En tijdens zijn ziekte waren de grensincidenten zoodanig
toegenomen, in aantal en omvang, dat London het geduld verloor
en Ibn Saoed's maandelijksche toelage opzegde.
Het gevolg was merkwaardig en onverwachtIbn Saoed, die
in 1917 aan Sir Percy Cox had beloofd om Hoesein niet aan te
vallen, en die daarvoor een toelage toucheerde, voelde zich nu
opeens een vrij man geen geld meer, óók geen belofte meer
De afrekening met Hoesein kon nu een feit worden; en de over
weging van deze mogelijkheid was al voldoende om Ibn Saoed
de oude spankracht terug te geven. Hij besloot daarom tot de
verovering van den Hedzjas bij de eerste de beste zich daartoe
voordoende gelegenheid1). Die kwam al heel gauw: Angora had
bij de uitvoering van de verwereldlijking van Turkije den 3 Maart
1924 het Kalifaat afgeschaft; 3 dagen later liet de 70-jarige
Hoesein zich uitroepen als „Kalief aller Moehammedanen", zoo
genaamd op verzoek van Irak (waar zijn zoon Faisoel regeerde),
van Transjordanië (waar zijn zoon Abdoelah regeerde) en van
de Hedzjas (waar hij zelf regeerde). Een religieuze staatsgreep
derhalve van de familie Hoesein, waartegen de gansche Islamie-
tische wereld in opstand kwam. Ibn Saoed vond nu de schoone
gelegenheid om den Hedzjas te veroveren en heerscher te worden
over de „Heilige Steden" en dat alles in naam van den Islamen
dus niet als Ibn Saoed, Koning der Wahabieten.
Want de Islam oordeelde, dat Hoesein zich een waardigheid
had aangematigd, voor welks toewijzing de Moehammedanen van
de geheele wereld het bestemmingsrecht hebben, en niet alleen
de zwakke groepen van Hoesein's zonen. Vooral de theologen van
het religieuze centrum, de Al Azhar universiteit in Cairo, ver-
827
U Engeland kwam ditmaal door een gelukkig toeval toch weer in de
goede politieke richting. Philby (a.v. blz. 296 e.v.) zegt het aldus„The
„British Government was clearly on the horns of a dilemna, and it was
"an accident, as opportune as it was unexpected, that extricated it from
„an astonishing impasse. Fate had a rod in pickle for Husain, and produced
„it at this moment with an innocent smile. Deus quem perdere vult prius
,',dementat (Wien de Goden willen verderven slaan zij met blindheid)
on March 3rd, 1924, the National Assembly voted a decree
„abolishing for ever the institution of the Califate. The last Turkish Calif
"followed the last Turkish Sultan into exile the Turkish State stood out
„before the world free of the trammels of religion. A thrill of horror went
„round the communities of the Muslim world and Husain ibn Ali grasped
„eagerly at the precious relic of his great ancestor, which had been spumed
„by an impious people. Since 1915 he had coveted the Califate, and the
British Government had assured him that it would welcome the accession
„of an Arab of pure race to that dignity. It was now for his taking, but
„much had happened in nine years to make the British Government supre-
„mely indifferent to his claims, and it now officially adopted the attitude
„that the ultimate disposal of the Prophet's mantle was a question for the
„decision of the Islamic world".