Op één merkwaardig twistpunt willen wij nog de aandacht
vestigen. De gedelegeerden stelden aan Ibn Saoed voor, belang
rijke sommen gelds te zijner beschikking te zullen stellen voor
den bouw van een spoorlijn Dzjidda Mekka, voor den bouw
van ziekenhuizen en het onderhoud der heilige plaatsen daar
tegenover zou Ibn Saoed hun dan al de gelden overmaken, welke
door de pelgrims zouden worden betaald voor transport, quaran
taine, tolgeld, e.d.m. Nu zijn deze laatste gelden niet alleen zeer
belangrijk, maar ook volkomen reëel (cash down!), terwijl de
toezegging van de gelden door het Congres van min of meer
dubieuze kwaliteit scheen. Men volge nu den diplomaat Ibn Saoed:
verre van het voorstel af te wijzen, nam hij het in ernstig beraad,
en beloofde hij de bouwplannen onmiddellijk na de ontvangst
der toegezegde bouwsommen te zullen aanvangen. Hiermede was,
zooals een ieder wel zal begrijpen, het voorstel afgedaan en
begraven.
Dertig dagen lang bleef het Congres, getrouw aan de traditie
van dergelijke bijeenkomsten, twisten zonder veel op te schieten.
Maar ten slotte moest het toch de Wahabieten loven, die veiligheid
voor de geloovigen hadden gebracht, waar voorheen willekeur,
roof en grove vergrijpen tegen den Koeran schering en inslag
waren. Met deze erkenning kwam tevens het herstel van de Hadj.
Door alle strubbelingen, en Hoesein's roofzucht, was de bedevaart
in omvang sterk afgenomen en soms geheel stop gezet. Nu, in
1926, waren er weer 250.000 pelgrims, van wie 100.000 over zee
kwamen. Het Congres kon zich overtuigen.
Philby vertelt daarvan als volgt
831
„Al ligt de Islam thans nog neergeslagen, het verlangen naar eenheid
„en broederschap, zooals de Koning der Wahabieten die nastreeft,
„is toch groot.
„Eens zal de dag komen, waarop de wereld een sterke Islam, een
„de gansche Oriënt beheerschende Islam, tegenover zich zal zien".1)
„Every subject of interest to the various communities of the Muslim
„world was duly reviewed and made the subject of a congressional
„resolution but it cannot be said that the meeting of so many
„delegates really produced any results commensurate with their united
„representative capacity. And in one respect it produced none whatever,
„for Ibn Sa:ud, while cordially inviting suggestions for the betterment
„of his own dispensations, made it clear from the beginning that
„he would not trifle with the great responsability, of which he was
„conscious before God and man, for the sake of making obeisance
„to the doctrinaire clap-trap of so-called democracy and republicanism.
„He had in a few months created peace and security in the Hijaz
„such as had not been known through the ages he would rule to
„the best of his capacity for the glory of God and the welfare of the
„annual visitors to his holy house and, if anyone had a better scheme
„to put forward, he was willing to examine it, but he would himself
b Wij cursiveeren 2 woorden.