het ambt van Minister van Koloniën bekleedde. Reeds in 1889
had hij in Erytrea gediend als jong officier en het was, naar hij
zelf verklaart, zijn hoogste wensch om als militair zijn openbare
loopbaan te beëindigen. Toen het dan ook in 1933 meer en meer
duidelijk begon te worden, dat de verhouding met Abessynië
mis zou loopen, had hij zijn kans gezien en zich op de
volgende wijze tot MUSSOLINI gewend (wij geven hier zijn
eigen woorden, blz. 12 van zijn boek)
Zoodra de voorgenomen actie in Somaliland, welke aanvankelijk
zuiver defensief was gedacht, meer en meer in belangrijkheid
toenam, werd aldaar tot bevelhebber aangewezen de Generaal
GRAZIANI, een officier, die evenals DE BONO, in een lang-
durigen kolonialen diensttijd zijn sporen had verdiend. Wel is
waar stond hij onder den opperbevelhebber DE BONO, doch hij
bezat een groote mate van zelfstandigheid, in verband met den
grooten afstand tot het noordelijke operatiegebied. Deze zelfstan
digheid werd hem in vol vertrouwen gegeven, aangezien DE
BONO hem zeer hoog schatte en als „unvergleichliche Kolonial-
General" kenmerktverder zegt hij van hem denn in
Bezug auf koloniale Operationen konnte ich von ihm lernen, nicht
er von mir".
Of de Abessyniërs van den aanvang af een bepaald, vast plan
van actie hebben gehad, is moeilijk na te gaan. In het algemeen
kan worden opgemerkt, dat een offensief optreden buiten
beschouwing latende twee wijzen van handelen voor hen in
aanmerking kwamen, n.l. het met geconcentreerde krachten weer
stand bieden en een spoedige beslissing nastreven, of wel dit
laatste vermijden en den vijand het binnenland inlokken onder
het voeren van de z.g. guerilla tegen flanken en verbindingen.
Het schijnt, dat HAILLÉ SELASSIE zich meermalen als voor
stander van het zoeken naar een spoedige beslissing heeft doen
kennen, hetgeen overigens weinig zegt, daar deze houding voor
hem uit politiek oogpunt was aangewezen. Vanzelfsprekend hield
hij zijn volk het voorbeeld van Adoea voor oogen. Erkend moet
worden, dat de terreinsomstandigheden in het noorden (het
hoofdoperatietooneel) ten gunste van deze oplossing spraken. De
aanvaller moest aldaar bij het begin van zijn opmarsch zeer
moeilijk terrein doorschrijden, waar de verdediger sterke, natuur-
987
„Höre, wenn es da unten Krieg geben sollte, so müsztest du mïr
falls du mich für würdig und fahig haltst die Ehre gewahren,
ihn zu führen".
Der Chef sah mich fest an und sagte sofort „Sicherlich
Ich fügte hinzu„Halst du mich nicht für zu alt dazu
„Nein", antwortete er, „denn es ist keine Zeit mehr zu verlieren
Schon damals hatte der Duce sich eine klare Vorstellung davon
gemacht, dasz die Angelegenheit spatestens im Jahre 1936 geklart
werden müsse.
