1009
slagkruisers a rond 80 millioen per stuk, wordende rond 240 mm in
totaal of 12 mm per jaar, ongeveer 350 moderne landbommenwerpers
kunnen worden aangeschaft en in stand worden gehouden (incl. afschrij
vingskosten). Met deze getallen voor oogen kunnen wij met de conclusie
van S., dat de kracht van de Indische defensie gezocht moet worden in
den bouw van een drietal slagkruisers in stede van in de aanschaffing van
een meer dan honderdvoudige macht van bommenwerpers, niet deelen.
v. G.
Militair Geneeskundige Dienst.
Handboek voor den Officier van Gezondheid van het Koninklijk Neder -
landsch-Indische Leger. Uitgegeven onder redactie vanDr. J. M. Elshout,
Generaal-Majoor M. G. D., J. v. d. Werff, Reserve Kolonel M. G. D., Adr.
Goudswaard, Dirig. Apotheker 1ste kl., Dr. J. E. Dinger, Reserve Dirigee-
rend Officier van Gezondheid 2e kl„ W. v. d. Veer, Dirig. Officier van
Gezondheid 2de kl., F. H. ter Meulen, Kapitein van den Generalen Staf
en Dr. L. H. Simons, Officier van Gezondheid 1ste kl.
Deel I.
De Militair Geneeskundige Dienst in Nederlandsch-Indië in Vredestijd.
Deel I van het „Handboek voor den Officier van Gezondheid van het
Kon. Ned. Ind. Leger," dat als laatste der 3 deelen thans is verschenen,
geeft een exposé van de taak van den officier van gezondheid in vredestijd
en wijdt hem in in de talrijke problemen en moeilijkheden, welke hij bij die
taakvervulling op zijn weg zal ontmoeten. De militair geneeskundige dienst
in Nederlandsch-Indië heeft een omvangrijke vredestaak, waardoor hij in
tijd van vrede in hooge mate in beslag wordt genomen. Het spreekt echter
vanzelf, dat nimmer uit het oog mag worden verloren, dat evenals voor
het leger in het algemeen ook voor den geneeskundigen dienst geldt, dat
zijn oorlcgstaak en de voorbereiding daartoe in vredestijd op den voorgrond
moeten blijven staan. Deze oorlogstaak maakt een grondig bestudeerde en
nauwgezet voorbereide organisatie noodzakelijk en moet derhalve een van
de voornaamste punten van overweging uitmaken bij alle in vredestijd te
nemen maatregelen met betrekking tot de samenstelling van het leger in
het algemeen en zijn onderdeel, den militair geneeskundigen dienst.
In deel I van het handboek wordt voorts aandacht besteed aan het spe
cifieke vredeswerk van den M. G. D., want in een Koloniaal gebied als het
onze met zijn bijzondere omstandigheden en verhoudingen is het nu een
maal niet mogelijk, dat de vredestaak van den M. G. D. zuiver en alleen een
voorbereiding op zijn oorlogstaak zou kunnen zijn. In de buitengewesten
is op vele plaatsen de zorg voor de volksgezondheid aan officieren van
gezondheid opgedragen, terwijl ook op Java een vredestaak in engeren zin
voor hen is blijven bestaan.
Wat de indeeling van het boek betreft, heeft de redactiecommissie de
verschillende bijdragen zooveel mogelijk in een aantal hoofdstukken veree-
nigd, terwijl daarnaast eenige „capita selecta" werden opgenomen, welke
niet in een bepaald hoofdstuk waren onder te brengen, doch noode konden
worden gemist.
Deel I begint, na een voorbericht, geschreven door generaal Elshout,
waarin deze op treffende wijze de doelstelling van het werk belicht, met
een korte schets van de hand van den oudsten, nog in leven zijnden ge-
pensionneerden generaal-majoor van den M.G.D. Dr. R. F. J. Wijckerheld
Bisdom, die tevens de eerste inspecteur van het dienstvak in dien rang
is geweest. Wij twijfelen er niet aan of ieder onzer zal met belangstelling
kennisnemen van generaal Bisdom's „persoonlijke herinneringen" uit de
wordingsperiode der moderne geneeskunde in Nederlandsch-Indië.