„Maar ik ga in zooverre accoord met je, dat ik wilde dat
„Rome de Oost nooit had veroverd. Rome zou veel wijzer
„gehandeld hebben als het zich had bepaald tot eene
„regeering over eene federatie van afstammelingen van
„Jafeth. Alexander en Pompejus hebben heel wat te verant-
„woordenbeiden kregen den titel De Groote, voor hun
„Oostersche veroveringen, maar ik zie niet in dat een van
„hen een werkelijke winst gebracht heeft aan zijn land.
„Herodes (in gedachten)
„Het zal eens alles van zelf geregeld worden, als wij maar
„geduld hebben
Tot zoover de aanhaling. En men leze de door Herodes niet
verwachte regeling in het Nieuwe Testament, De Handelingen
der Apostelen, Hoofdstuk 12.
Opvallend is, hoe aan het einde der 18e eeuw (Fransche
revolutie zich een merkwaardige geestelijke verandering in
het Avondland manifesteerde bij welke het nationale bewust
zijn zich trachtte vrij te maken van de dynastieke idee. Vrijheid,
Gelijkheid en Broederschap zijn evenwel abstracte begrippen,
geen concrete feiten en deze laatste vindt men in de dynastieke
idee, welke allen Avondlandschen naties in het bloed zit, onver
schillig hoe men het Staatsbestuur noemtrepubliek, monarchie,
dictatuur of wat ook. Steeds is het een kleine groep, een haast
te verwaarloozen minderheid, welke in naam van allen het oude
of nieuwe idee vertegenwoordigt.
Of dan de Avondlandsche dynastieke naties niet zijn ver
anderd
Helaas wel Omdat al die abstracte begrippen in onze cultuur
zeker niet geheel zonder succes de aangevoelde saamhoorigheid
hebben trachten te vervangen door een soort geciviliseerd
nationalismewaarbij dan tegenover de samenbindende dynas
tieke kracht als voldoend sterke band werden gesteld de gelijke
moedertaal en het gezamenlijke schrift. Maar dat alles neemt
toch niet weg, dat alle moderne Westersche naties van het
Avondland in wezen de volken zijn van de oude dynastieke
gebieden, en dat in alle een kleine minderheid van regenten voor
allen regeert.
Nu wij toch over nationalisme schrijven willen wij een kort
woord wijden aan een uitwas welke internationalisme of ook
wel cosmopolitisme wordt genoemd. Zij is een product van het
intellect der wereldsteden, dat innerlijk vervreemd van bloed en
bodem, in 'hét begrip natie geen verstandelijke inhoud meer
vermag te ontdekken. Internationalisme is een geestesproduct,
even sterk in zijn beredeneering als zwak in zijn feitelijkheid.
Men denke slechts aan de houding der internationalen als het
1033