van den Duce met DE BONO moeten overwegen of operaties
in de richting van den Soedan mogelijk waren. Het is echter niet
teveel gezegd wanneer we veronderstellen, dat dit niet de eenige
reden geweest is. In elk geval blijkt uit de mededeelingen van
DE BONO, dat de geheele situatie aan een onderzoek werd onder
worpen.
Inmiddels drong MUSSOLINI steeds maar op meer spoed aan.
Nadat DE BONO met medeweten van BADOGLIO op 20 October
had geseind, dat hij 10 November den opmarsch kon hervatten,
verzocht MUSSOLINI 25 October dezen datum te vervroegen tot
5 November. En den 29sten October ontving DE BONO het
volgende telegram„Teneinde de politieke resultaten met de
militaire in overeenstemming te brengen, beveel ik U de actie
met Makallé Takazzé als doel, in den morgen van 3 November
weder te vervolgen. 3 October ging het goed, thans zal het beter
gaan." Tenslotte telegrafeerde hij twee dagen later nog, in ant
woord op een bericht van DE BONO „Makallé moet genomen
worden, waarbij zooals bevolen de opmarsch op 3 November
beginnen zal. Makallé dient goed bezet en dadelijk versterkt te
worden met deze plaats als spil zullen de andere troepen op
het geheele front gelijkmatig voorwaarts gaan." Wij citeeren
deze telegrammen letterlijk, om den lezer te laten zien op welke
wijze de Duce hier ingreep in de bevoegdheden van den opper
bevelhebber. Dat hij uit hoofde van zijn functie het tijdstip
bepaalde, waarop de voorgenomen operaties zouden beginnen (3
October), is begrijpelijk. Dat hij voorts den opperbevelhebber doet
weten, dat het uit internationaal politiek oogpunt gewenscht is
zoo spoedig mogelijk Makallé in handen te hebben, evenzeer.
Doch dat hij dezen, ondanks diens strategische en organisatorische
bezwaren, eenvoudig beveelt een militaire actie uit te voeren en
zelfs de wijze, waarop dit moet geschieden, aangeeft, gaat o.i.
veel te ver. Merkwaardig is, dat hij dit later ten opzichte van
BADOGLIO niet meer gedaan heeftdeze gewaagt er althans
in het geheel niet van.
Zooals bevolen, ving 3 November de verdere opmarsch aan.
Links ging het Ie legerkorps voorwaarts van Endaga Hamoes over
Donggolo en Mai Macden naar Dolorechts daarvan het Ery-
treesche korps via Hausièn Enda naar Makallé. De opmarsch
liep over het algemeen vlot van stapelde vijand bood vrijwel
geen weerstand. De troepen moesten zelfs geremd worden, omdat
de verpleging het tempo niet kon volgen. Met inschakeling van
een rustdag op den oden en met achterhouden van den rechter
vleugel van het Erytreesche korps ter betere beveiliging van deze
flank, werd 8 November Makallé door de voorste divisie van dit
korps, waarbij zich ook Ras GOEGSA bevond, bereikt en de
Italiaansche vlag weer op de ruïne van het fort Enda Jesoes
geheschen, waar 40 jaar geleden de Italiaansche kolonel GAL-
1072
