6. DE NIEUWE WIJZE VAN GELD VOORZIENING VAN HET
KONINKLIJK NEDERLANDSCH-INDISCHE LEGER.
door
H. G. J. DE LEEUW,
Eerste Luitenant der Militaire Administratie.
Inleiding
Met ingang van 1 Januari 1939 zal de geldvoorziening van het
Kon. Ned.-Ind. Leger in andere banen worden geleid. De thans
is gebruik zijnde betalingsopdrachten komen alsdan te vervallen,
terwijl de mogelijkheid tot betalen door middel van ordonnantiën
en mandaten weliswaar blijft gehandhaafd, doch, naar gehoopt
wordt, nog meer zal worden beperkt, dan thans reeds het geval is.
Sedert vele jaren zijn betalingen in contant geld waar
mogelijk in onbruik geraakt, zelfs waar het kleine betalingen
betreft. Men denke en dan niet zoozeer aan Indië, dat door
verschillende oorzaken in dezen gehandicapt is aan de vele
landen, waar het cheque- en giroverkeer een hooge vlucht heeft
genomen (Amerika, Engeland, Duitschland, enz.).
Tot voor nog geen tien jaren geleden werden de betalingen
door ons leger of in contanten, of op mandaat voldaan. Vervolgens
deden de betalingsopdrachten haar intrede een toepassing van
de schatkistrekening met de Javasche Bank (bijblad 12201) op
het militaire betalingsverkeer. Daarmede werd weliswaar een ver
betering in den bestaanden toestand bereikt, doch in wezen waren
alleen de militaire kashouders (kwartiermeesters) er mede gebaat,
in dien zin, dat hun kassen tot een minimum konden worden
beperkt, en de kasinspecteurs, die nu geen uren lang geld
behoefden te tellen, mandaten onder hun berusting houden, enz.
De betalingsopdrachten waren echter niet bij de wet geregeld,
konden niet „als geld" circuleeren en dienden bijgevolg recht
streeks te worden verzilverd. Het ontbreken van een wettelijke
regeling bezit echter nadeelen, welke men het beste kan nagaan
door den 7en titel van het 1ste boek van het Wetboek van Koop
handel na te lezen, waarvan een uittreksel is gevoegd bij het
o.a. over de nieuwe wijze van geldvoorziening handelend rond
schrijven van het D.v.O. V. ddo. 20 September 1938 nr. 9/5/V.
Hetgeen ten aanzien van chèques is bepaald, ontbreekt bij de
betalingsopdrachten.
Welke vooruitgang ook door de invoering van betalingsop
drachten werd bereikt, aan het stelsel kleefden nog, behalve het
1177
