Voor de chèques is het door de Javasche Bank gebezigde onge
zegelde model genomen, voor het Leger in rood overgedrukt.
De chèques zijn gedrukt op geprepareerd papier. Elke radeering,
zelfs bewerking met zacht gomelastiek, doet een witte vlek
ontstaan.
Een moeilijkheid, welke nog werd ondervonden, moge hier
worden vermeld, nl. de vraag, hoe op de beste wijze de hand-
teekeningen der kwartiermeesters enz. konden worden gedepo
neerd. Het zou natuurlijk ideaal zijn, als elke chèque zonder
meer door geheel Indië zou kunnen worden verzilverd, maar
als men alleen al bedenkt, dat er ettelijke honderden postkan
toren zijn, is het duidelijk dat het daarbij deponeeren van alle
handteekeningen practisch ondoenlijk is. Het afgeven van chèques
blijft dus noodgedwongen beperkt tot voor eiken kwar
tiermeester bepaaldelijk aangewezen geldinstellingen en in
oorlogstijd tot die op plaatsen, waar hij komt1). Bovendien
is steeds verzilvering bij de Javasche Bank te Batavia mogelijk.
De chèqueregeling vertoont bij den eersten blik reeds een
belangrijk verschil met de betalingsopdrachtenregeling. In plaats
van de tallooze plaatselijke credieten (nl. voor elke administratie
één) is voor het geheele leger één algemeen crediet geopend
(voor 1939 groot 75.000.000.-—) bij de Javasche Bank te Batavia.
Nog eenvoudiger zou het zijn, indien een zg. blanco-crediet zou
kunnen worden verleend, doch dit is niet geoorloofd. Het crediet
is evenwel zoo ruim gesteld, dat het in de practijk op een blanco-
crediet neerkomt. Het crediet wordt telkenjare door het D.v.O. V
aangevraagd en door den Directeur van Financiën geopend. De
verschillende administraties behoeven dus niet meer telkenjare
een crediet aan te vragen, terwijl de in den laatsten tijd veelvuldig
aangevraagde suppletoire credieten eveneens uit de wereld zijn.
De bij de betalingsopdrachtenregeling bestaande maandcredieten
(maandelijks toegestane maxima, welke niet dan na voorafgaande
toestemming van den onderinspecteur der militaire administratie
konden worden overschreden) zijn eveneens verdwenen. Him
waarde was vrij fictief, want de credietsbewaking geschiedde
practisch slechts door de Javasche Bank, niet door de landskassen
en postkantoren Een aanzienlijk beter preventief middel tegen
fraude vinden we in de dagelijksche staten model letter O, waar
over hierna.
Het bestaan van maandcredieten bij de betalingsopdrachten
regeling had nog een nadeelbij mobilisatie toch moesten zij
voor de administraties, die de regeling behielden dan wel voort
aan mandaten zouden ontvangen, worden verhoogd teneinde
1) In oorlogstijd kunnen in bepaalde gevallen de chèques door militaire
gezaghebbenden ook bij Europeesche particuliere banken worden verzilverd
zonder aftrek van provisie.
1180
