195
Franco, wiens opmarsch door de republikeinsche, slechts plaatselijk succes
volle offensieven in het Z. niet werd geremd, en die voortaan al zijn krachte
zal kunnen inzetten tegen Madrid en Valencia, zonder dat internationale
moeilijkheden zijn ontstaan. Wel .dreigden enkele nationale moeilijkheden,
nadat de Fransche ex-volksfronters in December vergeefs m het geweer
waren gekomen tegen Daladier, trachtten zij dezen langs een omweg beentje
te lichten door een aanval op Bonnet. Deze aanval werd afgeslagen doch
bewijst dat zelfs onder de Italiaansche bedreiging de Fransche bevolking nog
niJ geheel een en vereend achter haar regeering staat en er nog steeds .een
groep is, die voor haar eigen gewin en glorie gaarne het lot ^t land en
daarmede wellicht van Europa en nog meer m de waagschaal stelt. Kan het
dan ook verwondering baren, dat er steeds meer stemmen opgaan het—rdrag
met Rusland op te zeggen? Bonnet gaf aan dien drang niet toe, doch d
is onder de huidige nationale en internationale verhoudingen een zet, die
mede behoort tot het politieke spel.
In Engeland was de roep om interventie vrij zwak een volksfront bestaat
daar niet en een poging tot de vorming daarvan drukten de socialisten zelf
resoluut den kop in. In den boezem der regeering schijnt echter met de
gewenschte eenheid van opvattingen te hebben bestaan een nieuwe reorgam-
fatie van het ministerie was daarvan het gevolg. Zoo zoetjes aan is er van
Chamberlain's oorspronkelijke regeering met veel overgebleven<htmaal
gingo m de min. van dominions Malcolm Mac Donald heen, de man die tot
Sroote verontwaardiging van velen in zijn officieele functie uiting gaf aan
zijn persoonlijke opvatting, dat het Britsche rijk over niet te langen ajd zou
TeeSen Een feit is, dat enkele Ieren hard in die richting werkzaam
ziim nadat zij reeds enkele maanden geleden met klem de aansluiting van
Ulster bij Eire betoogden en aan dit betoog in December kracht bijzetten door
terroristische actie op de grens dezer gebieden, zochten zij m ,Ja™a*i die
Britschen leeuw in zijn hol op met bomaanslagen op enkele vitale bedrijven.
In de vorengeschilderde gespannen sfeer deden enkele Britten een beroep
op Duitschland waarin men, meer dan in Italië, het gevaar zag voor den
vrede. Resultaat had dit beroep niet, eerder zelfs het tegenovergestelde Meer
succes had Chamberlain niettegenstaande hij wees op Roosevelt s nieuw
j aarsrede welke in Duitschland en Italië allesbehalve vriendelijk werd ont-
van°en kreeg hij zoowel in Frankrijk als in evengenoemde landen een goede
ner? Opvallend in de rede van den Britschen premier waren twee zaken,
ten eerste dat hij naast het leggen van nadruk op het Engelsche veilangen
naar vredeevenals Bonnet dat kort tevoren had gedaan, gewag maakte van
de groote verbetering van Albion's bewapening. Si vis pacem para bellum
hield de Engelsche Atlantische vloot niet juist oefeningen bij Gibraltar, was
de Fransche Middellandsehe Zee-vloot niet eveneens uitgevaren en W
Daladier niet eenige lichtingen vervroegd opgeroepen! In de tweede plaats
viel de lof op, die Chamberlain niet alleen Daladier doch ook Hitier en
vooral M^solhii toezwaaide. Met dat al kon in zijn -de met meer worden
gezien dan een goedbedoelde poging, de gemoederen wat tot bedaren te
brengen de beslissing zou tenslotte afhangen van de rede van den Fuhrer
op 30 Januari, den zesden verjaardag van de „Machtsergreirung
Van deze rede kan niet anders worden gezegd, dat zij gematigd was
evenals Chamberlain zag Hitier geen noodzaak voor het voeren van °°rlog
hij ontkende, plannen te hebben tegen Nederland, de Ver. Staten en
Zuid-Amerika. Ook was hij het met den Engelschen premier volmaakt
eens dat er een einde moest komen aan alle kwaadsappige geruchten p
teruggave van de Duitsche koloniën legde hij den nadruk, evenals op het feit,
dat Duitschland ingeval Italië in een oorlog zou worden betrokken, achter zijn
bondgenoot zou staan. Zoo werden dus al de voorspellingen van nieuwe
Duhsche eischen te veel om op te noemen, gelogenstraft en valt een alge-
meene opluchting waar te nemen. Zoo is nu wellicht de weg gebaand naar
een hervattinf van de Engelsch-Duitsche onderhandelingen en zelfs v.en
vier-mogendheden-conferentie, hoewel Mussolini en Bonnet beurtelings te
kennen hebben gegeven, daarvoor niet heel veel te voelen.
