betrekking heeft, rijkelijk van religieuze argumenten en sen
timenten voorzien. Toch is deze indruk onjuist.
De beweging is in haar oorsprong en bedoeling zuiver maat
schappelijk. Het gaat, bij de geestelijke en zedelijke herbewapening
in het geheel niet om godsdienstige waarden (al worden die wel
in actie gesteld!), niet om behoud of herstel der relegie, nog
minder om de propaganda voor eenige Kerk, om „de zaak van
Christus" of om „de eere Gods". Het gaat hier louter en alleen
om de menschheid, in haar maatschappelijke en politieke nooden,
om het behoud van aardsche levensgoederen, om onze West-
Europeesche cultuur te bewaren voor algemeene ineenstorting en
ondergang. De actie voor „geestelijke en zedelijke herbewapening"
is door en door „diesseitig" georiënteerd.
Omdat deze gedachte èn voor de doorvoering van deze actie èn
voor onze houdingbepaling van zoo groot belang is, is het wen-
schelijk haar met enkele uitspraken van leidende figuren nader
te adstrueeren
Buchman geeft als motief, waarom hij zijn verjaardagswoord
(dat den eigenlijken stoot tot deze beweging gaf) tot de wereld
richtte, aan: „de moeilijke en schijnbaar onoplosbare vraagstukken,
„waarmede de gansche wereld te kampen heeft. De wereld bevindt
„zich in een zorgwekkenden en onrustbarenden toestand. Vijand
schap stapelt zich op tusschen volk en volk, tusschen arbeid en
„kapitaal, tusschen klasse en klasse verbittering en angst
„leggen ons dagelijks zwaardere lasten op
En omtrent zijn bedoeling met deze actie zegt hij „Wij moeten
„een nieuwe wereld opbouwen. Een wereld van economischen
„bloei, waarin iedereen genoeg met anderen deelt, dat iedereen
„genoeg heeft. Menschen, gezinnen, bedrijven vernieuwen. Zede
lijke kracht vrijmaken, die sterk genoeg is de wereld te ver
nieuwen".
In zijn radiorede laat hij zich aldus uit„Nieuwe menschen,
„nieuwe volken, een nieuwe wereld onder Gods leiding dat is
„het programma, in staat een wereldcrisis het hoofd te bieden. Dan
„zal een nieuwe geest dwars door alle landen gaan, alle moeilijk
heden overwinnen, alle standpunten en vooroordeelen overbrug
den, alle natuurlijke banden versterken, en eenheid brengen in
„het leven van ieder volk. Dan zullen we een nieuwe wereld
„krijgen, een wereld waar geen oorlog meer zal zijn, geen strijd
„van partij tegen partij, van klasse tegen klasse, van belang tegen
„belang, van volk tegen volk."
Hare Majesteit gaat van dezelfde gedachte uit als Zij Haar
Persoonlijk Woord aldus aanvangt „Nu de beklemmende dagen
„achter ons liggen, waarin het dreigend gevaar ons zoo duidelijk
„voor oogen stond, nu voor het oog'enblik de mogelijkheid van de
„algeheele vernietiging onzer beschaving is afgewendEn
126
