dan wijst Zij op de zedelijke en geestelijke herbewapening als den
innerlijken drang, die uïtwendigen ommekeer kan teweegbrengen
tusschen persoon en volkeren.
In Haar radiorede komt het „diesseitig" karakter dezer actie even
sterk naar voren alles draait daar om de natie in haar nood en het
gevaar van nationaal verval en ineenstorting. En daarom zet de
Koningin zich met Haar persoon voor de actie van geestelijke en
zedelijke herbewapening in, omdat ze daarin ziet den hefboom,
die het volk boven den druk van den tijd kan opheffen.
Alle verdere uitingen van deze actie zijn van deze zelfde in
stelling. Ze zijn alle sterk internationaal georiënteerd. Sterk
geïnteresseerd bij de maatschappelijke en sociale kwesties, die
tegenwoordig de samenleving benauwen. Specifiek-religieuze nood
is hier nergens het Leitmotief. Het gaat hier niet om de redding
der ziel. Het gaat hier om de wereld te redden uit de beklemming
waarin de huidige crisis dreigt te verstikken.
Dit is in wezen geen godsdienstige-, dit is een maatschappelijke
beweging.
Hiermede wil niets ten nadeele van de geestelijke en zedelijke
herbewapening gezegd zijn. Veeleer het tegendeel. Immers de
specifiek-geestelijke belangen en hun groote beteekenis worden
hierdoor allerminst verkort. En voorts is het ten zeerste noodig, dat
de dragers dezer belangen er aan herinnerd worden, dat de geeste
lijke en zedelijke waarden ten nutte van deze wereld en haar
zichtbaren nood moeten worden aangewend, en dat ze daar hun
kracht moeten bewijzen.
Dat laatste nu is bij de geestelijke en zedelijke herbewapening
het geval. Het religieuze element is daar zeker wel aanwezig.
Maar het heeft daar een dienende functie. Het wordt daar gebruikt
als middel, nl. om die geestelijke en zedelijke krachten te produ-
ceeren, die onze samenleving in haar benarde omstandigheden
noodig heeft. ,,Echt godsdienstig beleven" zegt Buchman
„leidt tot verandering in de harten der menschen, tot verandering
„van sociale toestanden, tot werkelijke veiligheid voor het land
„en tot goede internationale verstandhouding". Het gaat er bij de
geestelijke en zedelijke herbewapening dus om onze algemeen
menschelijke samenleving te cureeren van haar doodelijke kwalen.
Als medicijn wendt ze daartoe aan geestelijke en zedelijke kracht.
Geestelijke en zedelijke herbewapening is dus practische religie,
op de practijk van het leven toegepaste zedelijke en geestelijke
kracht. Hiermede is ook wel begrijpelijk gemaakt, waarom de
geestelijke en zedelijke herbewapening zóó algemeen weerklank
vond. Immers hier is ieders belang in het geding en hier ligt
voor ieder een taak.
127
