Goethe's levensphilosofie, toegepast op militaire verhoudingen
beteekent
Het levensdoel van den militair is gericht op het bereiken van
een hoogeren rang.
En wat gaat nu hand aan hand met den hoogeren rang
Antwoordmeer persoonlijke verantwoording. De soldaat is ten
slotte verantwoordelijk voor zijn eigen handelingen, de onder
officier bovendien voor die van zijn ondergeschikten. Hij moet
zij het in bescheiden stijl leiding geven. En elk leider moet
beschikken over een zekere macht.
Het al dan niet juist aanwenden van zijn macht, is een criterium
voor den goeden c.q. minder goeden leider. Hieruit volgt, dat de
persoonlijkheid van den onderofficier zich weliswaar logisch ont
wikkelt uit den beteren soldaat, maar daarom nog niet met dezen
op één lijn mag worden gesteld.
We kunnen ons voorstellen, dat een individuum een zeer goed
soldaat kan zijnen een zeer slecht onderofficier. Wanneer
hij bijv., gelijk elk sanguinicus, de neiging heeft om alles snel zeit
te doen, dan is dit qua soldaat een zeer gunstige eigenschap, maar
qua onderofficier een tekortkoming. Waarom? Omdat hij zijn
macht niet op de goede manier gebruikt.
Een andere mogelijkheid is, dat het machtsgebruik doel-op-zich-
zelf wordt. We vinden dit merkwaardig genoeg vaak bij menschen,
die naast sterk egoïstische neigingen bovendien behept zijn met
een gevoel van minderwaardigheid. We kunnen hier spreken van
overcompensatie, op de wijze zooals we dit begrip m de genees
kunde kennen. De medicus spuit typhus-vaccm m, met het doei het
lichaam van zijn patiënt door overcompensatie, een overmaat van
stoffen te laten vormen, welke hem beschermen tegen de typhus-
bacillen, indien deze onverhoopt het lichaam binnendringen. En
zoo kan het gebeuren, dat de ondergrond van een machtsmisbruik
gelegen is in een tragisch gevoel van onmacht. En wat kan slechts
het machtsgebruik in de juiste banen leiden Antwoord Gezond
verstand.
Het gezond verstand stelt ons in staat onze levenshouding te
regelen naar de uitwendige omstandigheden en behoedt ons, bet
slachtoffer te worden van te subjectief gekleurde neigingen. En
nu weten we, dat juist bij het phlegmatische type het gezonde
verstand een van de meest markante eigenschappen is. Zeer
begrijpelijk Immers op het gebeuren om ons heen geeft
de activiteiteen practischen blik.
de niet-emotionaliteiteen nuchteren blik.
de secondaire functieeen objectieven blik.
En juist deze temperamentsconstellatie vinden we terug bij het
type, hetwelk het beste past bij den onderofficier. De goede soldaat
heeft een door opvoeding verkregen specifieke militaire secondaire
154
