nemen als middel om smart te verdrijven wel eens te baat het toe
brengen van lichaamsverwondingen. Of wel men tracht door een
opgeschroefde vroolijkheid de droefheid te verdrijven. it is ten
slotte een soort psychische roofbouw, in beide gevallen. Slechts de
bewuste wil, als eeuwige doodsvijand van het gevoel, kan de
emotie werkelijk buiten gevecht stellen. Maar hiertoe behoort
een sterke persoonlijkheid. De gemiddelde mensch is passief aan
zijn emotie men ondergaat een liefde, een haat, een woede enz.
De bewuste wil kan de liefde niet in haat omzetten of omgekeerd.
wel echter do o den.
En nu begrijpen we, waarom het leven van de emotioneelen
zooveel moeilijker, zooveel meer gebonden aan innerlijke con
flicten is dan dat van de niet-emotioneelen. De emotionaliteit
verstoort niet alleen het willekeurige maar ook het onwillekeurige
zenuwstelsel. Alle autonome nerveuse verschijnselen zijn athan
keliik van deze psychische invloeden
Door een emotie de spanning van een examen, het dienst-
conflict, heimwee, liefde, haat, smart enz. enz.
gebrek aan eetlust door veranderd chemisme van de maag, d
rhoea of obstipatie door veranderde darm-peristaltiek, vermeer
derde zweet-secretie (angst-zweet), wijde pupillen, verhoog e
traan-secretie (meer bekend onder den naam huilen), verhoogd
bloed-suikergehalte, stoornissen m de urme-loozing, enz. enz
kort en goed alle verschijnselen, welke wij bij de emotioneele z.g.
„vegetatief labielen" aantreffen.
Zoomin als een sterk emotioneel mensch m staat is tot een
koelbloedige daad", zoomin is hij m staat zijn physiologic
functies ongehinderd haar gang te laten gaan wat eigenlijk zou
moeten. De intra-psychische spanning verstoort den goeden gang
van zaken, zooals bij de genoemde semi-artsen de examenvrees
de normale respiratoire arythmie. En nu zal het duidelijk zijn,
dat we niet zonder reden, steeds gewaarschuwd hebben voor een
uitzending van emotioneele typen.
Het controle-onderzoek, door Peiffer gepubliceerd m het Hand
boek voor den Officier van Gezondheid van het Kon. Ned.-Ind.
Leger heeft nogmaals de gevaren verbonden aan emotionaliteit voor
de uitgezonden militairen, empirisch aangetoond Bij de emotio
neele soldaten zal het streven-naar-promotie veel meer geaccen
tueerd worden. Het wordt ein rennen nach dem Gluck een
psychische hoogspanning, welke meestal op een fiasco uitloopt.
Maar hoe is het dan mogelijk, dat die we zouden haast zeggen
funeste emotionaliteit, voor den veldheer, en in mindere ma e
ook voor den officier, is een conditio sine qua non
De nu volgende twee hoofdstukken zullen hierop het antwoord
geven.
160
