man sterke korps vervoerde. Ook de bezetting van Hawaii nam
aan de oefeningen deel.
Over het verloop der gehouden oefeningen is door de Ameri-
kaansche autoriteiten niets bekend gemaakt, zoodat over de
beantwoording der grondslagen moeilijk met zekerheid iets valt
te zeggen. Wel is bekend dat de luchtstrijdkrachten een zeer
actief en succesvol aandeel in de oefeningen hebben gehad.
Evenals over het voorgaande jaar hebben de Amerikaansche
autoriteiten over de jaren 1936 en 37 geen bijzonderheden over
de gehouden oefeningen bekend gemaakt. Zij hadden beide in
den Stillen Oceaan plaats.
Nabeschouwing.
In den loop der laatste jaren heeft Amerika zijn luchtstrijd
krachten aanzienlijk uitgebreid. Bedroeg in 1930 het aantal vlieg
tuigen bij leger en vloot resp. 1400 en 6 a 700, voor 1938 werd
de opvoering van deze getallen tot 2500 en 1900 voorgesteld. In
hetzelfde tijdvak werden bovendien verouderde typen vervangen
door moderne. Ook het aantal vliegkampschepen werd opgevoerd,
n.l. van 3 tot 6. Zooals uit berichten bekend is geworden is deze
uitbreiding, door den politieken toestand in Europa en Azië, in
een versneld tempo doorgevoerd en mag thans zelfs worden aan
genomen, dat bovengenoemde aantallen zooal niet aanzienlijk zijn
overschreden, dan toch zeker zijn bereikt.
Niet valt te ontkennen, dat de Amerikaansche Marinemanoeu
vres ook voor ons zeer leerzaam zijn. Een aanval op Ned.-Indië
zal immers evenzeer van overzee komen. De aanvaller zal voor
een voortgezette actie hier eveneens een steunpunt moeten zoeken
en inrichten. Eenmaal hier vasten voet verkregen hebbende, zal
het echter te bezien zijn of wij hem met onze beperkte middelen
weer zullen kunnen verdrijven. Meer nog dan in Amerika zal
derhalve bij ons de nadruk moeten worden gelegd op het begin
stadium, het verhinderen dat de aanvaller vasten voet krijgt in
onzen archipel. Aangezien uitbreiding van de vloot tot een
zoodanige sterkte, dat zij in staat zou zijn de nadering van een
vijandelijke scheepsmacht ten eenenmale te beletten, uitgaven
meebrengt, welke ver boven de draagkracht van ons volk gaan,
kan alleen het luchtwapen door het groote overwicht van
moderne landvliegtuigen op door een scheepsmacht meegevoerde
luchtstrijdkrachten, door de mogelijkheid van snelle aanschaffing
eener luchtmacht en de relatief lagere kosten uitkomst brengen.
Aangezien de luchtstrijdkrachten ook in ons geval een belang
rijke taak zullen hebben te vervullen, willen wij de aanvalstactiek
der tot de vliegkampschepen behoorende luchtstrijdkrachten en
de resultaten der bomaanvallen op deze schepen hier resumeeren.
Gebleken is dan, dat de vliegkampschepen zeer kwetsbaar zijn
217