mogendheden al zeer geringzoo was tijdens den wereldoorlog
geen der oorlogvoerende staten aan deze declaratie gebonden.
Nog een ander feit bewijst dat men ter 2de Vredesconferentie
wel dacht aan het gebruik van luchtvaartuigen en meer in het
bijzonder aan het luchtbombardement. In art. 25 van het Haagsche
Reglement werden m.h.o. hierop in de bepaling, dat het „verboden
(is) steden, dorpen, woningen of gebouwen, die niet verdedigd
worden aan te vallen of te bombardeeren" de woorden ingelascht:
„met welke middelen ook". Hieruit blijkt mede, dat men het lucht
bombardement in 1907 op een lijn stelde met de beschieting te
land en niet met het bombardement door een scheepsmacht,
hoewel daarvoor, zooals velen later opmerkten, meer te zeggen
zou zijn geweest op grond van het feit, dat juridisch bezien
het optreden van luchtstrijdkrachten meer punten van overeen
komst vertoont met dat van zee- dan van landstrijdkrachten.
Voor het gemak van den lezer hebben wij de overeenkomstige
bepalingen betreffende het land-, zee- en luchtbombardement in
een bijlage naast elkaar opgenomen. Bestudeering daarvan leert,
dat ook in het Verdrag nopens het bombardement door een
scheepsmacht in tijd van oorlog wordt gesproken van objecten
„die niet verdedigd worden" terwijl voorts t.a.v. beschieting uit
zee meer vrijheid wordt gelaten dan t.a.v. het landbombardement.
Deze punten van overeenkomst en verschil nader beschouwende
valt allereerst op te merken, dat de woorden „die niet verdedigd
worden" in zeer ruimen zin moeten worden opgevat. Zoo werd
bij de bespreking omtrent artikel 25 van het Haagsche Reglement
vastgesteld
Artikel 25 wil dus slechts verhinderen het beschieten van
objecten zonder eenig militair belang; de rekbaarheid van dit
begrip, vooral onder de hedendaagsehe inzichten omtrent den
„totalen oorlog" vormt een bron van moeilijkheden. Genoemd
artikel verbiedt echter geenszins de beschieting van oorden of
gebouwen van militair belang, dus die, waar hoofdkwartieren,
staven e.d. zijn gevestigd, spoorwegknooppunten, welke een rol
spelen bij militaire operatiën, militaire magazijnen. Het zal
duidelijk zijn, dat men in 1907, daarbij slechts het oog had op
objecten, welke in de nabijheid van het gevechtsfront zijn gelegen,
nml. binnen de dracht van het geschut. De vorenomschreven
vrijheid t.a.v. het uitvoeren van bombardementen zonder meer
toe te passen op het luchtbombardement tot ver in het achterland
moge volgens de letter juist zijn, in den geest van de bepalingen
is het niet. Immers, deze beoogden, de burgerbevolking te vrij
waren van de gevolgen van den oorlog.
222
„que cette interdiction ne doit eertainement pas être interprêtée
corrune s opposant a la destruction, par tous les moyens, de batiments
quelconques quand les operations militaires en font une nécessité".
