welke, zooals straks zal blijken, de kern van hetgeen we willen
onderzoeken eigenlijk niet raakt.
Nemen we een dagelijks voorkomend gebeuren m een groote
ziekeninrichting. Telefoongesprek voor het Hoofd hospitaal„kan
direct een patiënt worden opgenomen voor een spoed-operatie
Deze hoofdofficier reageert als volgt
a. Chirurg in kennis stellen.
b. Regelen van de verpleging na de operatie.
c. Regelen van de administratieve consequenties.
Dit klinkt zooals het hier staat alles zeer triviaal, omdat de
lezer de spoed-operatie op zich zelf als veel belangrijker aan
voelt. Zijn belangstelling gaat meer uit naar den chirurg. En deze
reageert op de mededeeling „operatie" met „welk instrumen
tarium heb ik noodig Dit is een concrete reactie welke den
lezer meer bevredigt. Vooral bij den cholerischen officier zullen
deze woorden als bekende klanken in het bewustzijn resoneeren
zij zijn de inleiding tot een vastberaden daad.
Wat leert ons nu dit voorbeeld De hoofdofficier zorgt voor
den patiënt nog voordat hij hem gezien heeft. Conclusie
abstracte secondaire functie. De subalterne specialist-chirurg,
durante operatione, meer geconcentreerd op mogelijke reaches,
komt tot een snelle en intuïtieve keus tusschen de verschillende
wegen, welke tot het welslagen van zijn ingreep leiden. Conclusie
concrete activiteit. Wij citeerden hier, in gewijzigden vorm eenige
bekende woorden om de analogie duidelijk aan het licht te doen
komen. Maar de analogie gaat nog verder de hoofdofficier (als
medisch strateeg) overziet het geheele hospitaalde taak van den
officier-chirurg (als medisch-tacticus in grooten stijl) begint pas
met het gebruik der instrumenten. En met een variant op
de uitspraak van Mantel „Wat de strategie heeft voorbereid moet
de tactiek uitvoeren", „Wat het Hoofd hospitaal heeft voorbereid
meet de chirurg uitvoeren", of anders uitgedruktde secondaue
functie van den leider moet den specialist in staat stellen zijn
medisch talent in den vollen omvang te kunnen ontplooien.
Voor het juiste begrip stipuleeren we hier nogmaals, dat ook
bii den medischen leider, de activiteit een zeer gewichtig ver-
eischte is. Zijn conclusies in abstracta moeten eveneens
behoorlijk gefundeerd zijn op objectief feitenmateriaal.
Voorbeeld Een wachtdokter krijgt bijv. op Maandag een kmdje
met diphterie binnen. Hij treft maatregelen ten einde het kind
de eerste vaak levensreddende behandeling te doen toe
komen. Een ander wachtdokter krijgt op Dinsdag wederom een
diphterie-kind binnen. Hij zorgt eveneens voor zijn patientje zoo
als zijn collega den vorigen dag deed. Maar hoe gaat nu de gedac
tengang van den hoofdofficier „Van welk bataljon komen neze
kinderen Dit is de eerste associatie van den leider. Hij overziet
de consequenties van een infectiebron en door een concreet
254
