8. UIT DE PERS.
Aan het Utrechts Nieuwsblad van 3 Januari 1939 ontleenen wij
het volgende betoog van den Heer J. G. Haas met naschrift van
Z. Exc. Mr. J. C. Jager, Vice-Admiraal b.d. der Kon. Marine.
266
HOE VERDEDIGEN WIJ NED.-INDIË
J. G. HAAS Hoe sterker onze vloot, des te meer aanvalskansen voor
onze luchtmacht.
Mr. J. C. JAGER Meesterschap in de lucht oj zwakheid ter zee
de keuze is niet moeilijk.
STERKE LUCHTMACHT, STERKE VLOOT, STERK LEGER
ACCOORD
Maar wij moeten rekening houden met onze bescheiden
financieele middelen.
Om als niet deskundige een oordeel te kunnen vormen over een
vraagstuk, is het noodzakelijk bij het bestaan van twee meeningen
over dat onderwerp, van beide kanten de argumenten te hooren,
schrijft ons de heer J. G. Haas.
Deze overdenking deed me naar de pen grijpen.
Wanneer Zijne Excellentie Mr. Jager, het moet gezegd, op zeer
bekwame wijze, in woord en geschrift zijn opvattingen betreffende
Marine en Luchtmacht tracht te verspreiden, is dat zijn goed recht.
Mij lijkt het verstandig in Uw blad ook eenige argumenten te doen
hooren voor het standpunt, dat te dezer zake ingenomen wordt door
onze regeering en practisch alle actief dienende marine-officieren
en zoover mij bekend, door verscheidene vliegofficieren.
Het is onmogelijk om op alle punten, die Zijne Excellentie in de
laatste artikelen in Uw blad aanroerde, in te gaan, niet door gebrek
aan tegenargumenten, integendeel, maar door gebrek aan plaats. Ik
wil me daarom tot twee punten beperken, n.l. ten eerste, het kosten-
vraagstuk, zooals dit door Zijne Excellentie wordt gesteld in zijn
artikel van 26 Nov. j.l. en ten tweede, eenige algemeen strategische
opmerkingen maken.
Wanneer Zijne Excellentie beweert, dat „blijkens de ervaringen
met de Java en Sumatra", de levensduur van een kruiser maxi
maal twintig jaar zal bedragen, moeten wij daarbij het volgende
in het oog houden. Beide kruisers zijn in 1916 op stapel gezet. De
plannen dateeren dus nog uit den vooroorlogschen of allereersten
begintijd van den wereldoorlog. De Sumatra liep in 1920 van stapel
en werd in 1926 in dienst gesteld. Voor de Java was dit 1921, resp.
1925. Door den oorlog en den na-oorlogschen crisistijd heeft de bouw
tijd tot aan de indienststelling, dus 10 jaar, geduwd. Voor de(n)
nieuw te bouwen kruiser(s) wordt hiervoor op 33y2 jaar gerekend.
Door dezen zeer langen bouwtijd echter waren op het tijdstip van