NEDERLANDSCH.
345
2de Vraag tijd 1 uur.
Vertaal in het Maleisch (Latijnsche karakters).
Wanneer men per auto Garoet in Zuidwestelijke richting verlaat en ver
volgens recht naar het Zuiden rijdt aldus lezen wij in het nummer
Industrie, dat door de Locomotief wordt uitgegeven komt aan den rech
terkant de helling van de Papandajan in zicht en aan de linkerzijde de
helling van den berg Tjikoerai. Eenige kilometers van de desa Tjisoeroepan
is een smalle weg, die naar de Oostelijke helling van de Papandajan leidt
en wanneer wij dezen weg ongeveer een paal oploopen, bereiken wij eenige
huizen, die het voorkomen hebben van pakhuizendat is de Japanscne
zijde-onderneming in Soekahadji, de plaats waar de heer Kawata werkt.
Soekahadji ligt 1400 meter boven de zee.
De Japansche zij de-industrie is daar niet van het begin af gevestigd
geweest. Eerst heeft men geprobeerd de industrie in Garoet te vestigen,
maar daar groeiden de moerbeiboomen1)wier bladeren het eten leveren
voor de zijderupsen, niet goed op. Daarna probeerde men het op hooger
gelegen plaatsen, ook dat mislukte eenige malen. Op 800 meter hoogte is
het blad van den Japanschen moerbeiboom even groot als dat van den
moerbeiboom op Java, dat „daoen besaran" wordt genoemd. Hoe hooger
de plaats, des te mooier groeien de moerbeibladeren. Te Soekahadji op
1400 meter hoogte groeit de Japansche moerbeiboom beter dan in zijn vader
land.
3de Vraag tijd1 uur.
Overzetten in Arabische karakters.
Bahwa sesoenggoehnja boleh dikatakan tepian itoe berandjak. Hendaklah
diperbandingkan masa jang sekarang dengan masa jang dahoeloe, misalnja
dengan jang 25 atau 30 tahoen jang telah laloe. Adakah pada masa itoe
sebanjak sekarang leboeh jang baik atau adakah ramai negeii dan pei-
niagaan, adakah orang berpakaian seindah-indah sekarang, adakah ia me-
naroeh perkakas roemah sebanjak sekarang dan lagi jang teroetama sekali
adakah masa itoe harga padi semahal sekarang ini
Dalam hal jang demikian patoetlah orang memperbaiki pekerdjaan ber-
tanam, dan lain dari pada meréka memboeat sawah jang baharoe, haroeslah
ia melebihi pertahoenan sawah jang lama tetapi djangankan dipeibaiki,
pada beberapa negeri penghoesahaan itoe berkoerang-koerang éloknja
maka djika tiada orang segara mentjahari daja oepaja hendak memperbaiki
hal itoe, nistjaja bertambah naik lagi harga padi, sehingga kesoedahannja
beberapa hamba Allah ketiadaan beras dan kelaparan adanja.
Tijd IV4 uur.
Maak een opstel over een der volgende onderworpen.
1. De Vliegsport en het Leger.
[Omvang van de vliegsport in het algemeen en in Nederlandsch-Indië
in het bijzonder welke moeilijkheden een grootere opleving in den weg
staan welke maatregelen verbetering in den toestand kunnen brengen
het nut van de vliegsport voor het leger op welke wijze eventueel door
het leger steun zou kunnen worden verleend wat het Luchtvaartfonds
beoogt].
batang moerbai.