2. GRONDSLAGEN EN HANTEERING VAN
NEUTRALITEITSREGELEN
door
M. D. SCHAAFSMA,
Kapitein van den Generalen Staf.
I. INLEIDING.
In ons artikel over de Amerikaansche Neutraliteitswet (I.M.T.
Jan. 1938) besloten wij de aanteekeningen over de ontwikkeling
van het neutraliteitsrecht met de opmerking, dat er ook na het
sluiten van het Volkenbondsverdrag en van het Kelloggpact nog
plaats was voor het begrip onzijdigheid. „Een algeheele verwezen
lijking der solidariteitsidee heeft het Volkenbondsverdrag nog
allerminst gebracht, en als gevolg daarvan blijft ook de mogelijk
heid van neutraliteit nog in verschillende gevallen open" schreef
prof. mr. Francois in 1933 1). Hoeveel te meer geldt deze uitspraak
nu sindsdien de solidariteitsidee zooveel slagen heeft te verduren
gekregen, dat haar verwezenlijking, hoezeer dit ook moge zijn te
te betreuren, vrijwel een utopie is geworden. Doch ook sedert het
schrijven van ons hiervoor aangehaalde artikel is er nog veel
geschied, dat onze aandacht vraagtBelgië besloot tot een zelf
standige politiek, Zwitserland trok zich terug in de oude positie
van permanente onzijdigheid. Ook de Scandinavische staten
Denemarken, Finland, Noorwegen, IJsland en Zweden maakten
voorbehoud t.a.v. hun volkenbondsverplichtingen in welk op-
zich Nederland volgde en behielden zich het recht voor van
onzijdigheid in een conflictzij onderstreepten deze mededeeling
door het plegen van overleg over een nieuwe gemeenschap
pelijke neutraliteitsproclamatie ter vervanging van de Deensch-
Noorsch-Zweedsche van 21 December 1912; 27 Mei 1938 had de
publicatie daarvan plaats2). In Augustus 1938 volgde Italië met
een neutraliteitswet3). Ten slotte is het nut van de Ameri-
292
9 Mr. Francois, Handboek van het Volkenrecht, II, 1933; blz. 478.
Zie ook Kunz, Kriegsrecht und Neutralitatsrecht, 1935, blz. 303 t/m 319
Fauchille-Bonfils, Traité de droit international public, II, 1921, 1446/11 e.v.
Bulletin de l'Institut Juridique International, Juli 1937, blz. 70; zie
voor Denemarken: Luit. t. Z. Ie kl. Mr. Dr. Zeeman, De nieuwe Scandi
navische neutraliteitsregelen, Mar. B. Aug. 1938 Noorwegen Bulletin enz.
Oct. 1938, blz. 297 ZwedenBreuning, Die neuen Neutralitatsregeln der
nordischen Staaten M. R. Aug. 1938.
3) Bulletin enz. Jan. 1939, blz. 132.