460
Kroatië zou een autonoom banaat zijn geworden doch tusschen theorie
en practijk bestaat nog weleenig verschil was Slowakije niet bij het
ontstaan van den Tsjecho-Slowaakschen staat autonomie toegezegd en wat
is daarvan terecht gekomen Overigens, wie zich aan een ander spiegelt,
spiegelt zich zacht wellicht zullen ontevreden bevolkingsgroepen de lessen
van September 1938 en Maart 1939 ter harte nemen en inzien, dat elke ver
andering nog geen verbetering is.
Wijselijk zijn de Engelsche pogingen tot aaneensluiting der bedreigden
aan Joegoslavië voorbijgegaan ook Hongarije werd daarin niet betrokken.
Het is aan de as, dit land tevreden te stellen zonder Roemenië en Joegoslavië
daartegen in het harnas te jagen. De vraag blijft slechts, wie dat zal moeten
betalen zal de terugkeer van Hongaarsche gebieden tot het moederland
worden vermeden door na de Roethenen de Slowaken aan Boedapest uit
te leveren Het begint er alleszins op te gelijken nu Rome en Berlijn
om strijd bemiddeling aanbieden voor verbetering van de betrekkingen
tusschen Hongarije eener-, Joegoslavië en Roemenië anderzijds.
Hongarije vormt nog in ander opzicht een moeilijkheid voor het welslagen
van de Engelsche pogingen Polen is er mede bevriend, Roemenië geenszins;
daardoor kan Polen geen onbeperkte garantie van Roemenië op zich nemen.
Tenslotte blijft Rusland over. Gaarne wil men de hulp van den kolos,
doch zijn troepen ziet men liever niet binnen eigen grenzen. Rusland daar
entegen vraagt waar voor zijn geld zoodat het zeer verklaarbaar is, dat
het verplichtingen tot huipverleening in het W. beantwoord wil zien met
steun door anderen in het O. Deze te beloven zou echter Japan verder in
de armen drijven van de as en kan het democratisch front zich dat ver
oorloven
Zoo zijn er tal van moeilijkheden te overwinnen alvorens de anti-agressie-
bond tot een werkelijkheid zal zijn geworden en men mag van de as-mogend-
heden niet de domheid verwachten, dat zij als in China en in Spanje het
cement zullen aanbrengen dat de losse bouwsteenen tot een hecht geheel
zou kunnen vormen.
Noemden wij hiervoor den wedstrijd der diplomaten, ook oratorisch viel
een ware wedloop te constateeren. Roosevelt wierp met zijn rede een knuppel
in het hoenderhok de weliswaar laatdunkende beoordeelingen in Italië en
Duitschland Japan, dat Amerika te vriend wil houden reageerde vrijwel
niet lieten voldoende doorschemeren, dat deze Amerikaansche wijze van
optreden wel wat ongelegen kwam. Mussolini het de beantwoording over
aan Hitierdeze had er twee weken voor noodig. Het diplomatieke spel,
verschillende staten af te vragen of zij zich bedreigd voelden, had weinig
om het lijfwie zou ooit „ja" hebben geantwoord De met veel spanning
verwachte rede van 28 April leverde geen nieuws men weet nu zoo zoetjes
aan wel hoe de dictatoriale opvattingen zijn. De opzegging van het Duitsch-
Poolsche en het Engelsch-Duitsche vlootverdrag kwam nauwelijks als een
verrassing zij verandert weinigaan den toestand. Sommigen spraken dan
ook van een geruststellende rede doch in dit opzicht is voorzichtigheid
geboden de te wapen geloopen wereld is al eerder in slaap gesust om
daaruit met schrik te ontwaken door een volgend voldongen feit. Engeland
en Polen schijnen dan ook niet van zins, in te dommelen John Buil voert
dienstplicht in en sloeg Michel het omsingelingsmotief uit handen door
een aanbod van garantie tegen niet-uitgelokte aanvallen. De Polen achten
blijkbaar ook op politiek gebied den aanval de beste verdedigingzij gingen
tot het offensief over door hun protectoraat over Danzig te eischen. Zoo is
de beurt weer aan Hitier om zijn tegenspelers te overtroeven.
Koning Ghazi van Irak overleed ten gevolge van een ongeval; daaromtrent
verspreide geruchten werden oorzaak van een moord op een Britschen consul.
Caïro zette bemiddelingspogingen in tusschen Arabieren en Joden niet
tegenstaande tot nu toe weinig succes is bereikt, blijft men t.d.a. hoopvol
bestemd. De sterk met Italië en Japan bevriende Imam van Yemen
