Archipel voor zich neemt, dan ziet men, dat, indien op West- en
Oost-Bo,rneo, Celebes, Ambon en Nieuw-Guinea dergelijke bases
worden aangelegd op Java en Sumatra zijn reeds de noodig'e
vliegvelden beschikbaar wij over een reeks basisterreinen in
den Archipel beschikken, welke onze bommenwerpers in staat
stellen elke gewelddadige aanranding van ons territoir dadelijk
met geweld te beantwoorden."
De Minister van Defensie, Z. Exc. Dr. J. J. C. van Dijk, in de
Tweede Kamer der Staten-Generaal tijdens de mondelinge
beraadslagingen over de defensiebegrooting voor 1938 „Naar mij
voorkomt is de beste oplossing voor Nederlandsch-Indië zooals
thans is geprojecteerd, n.l. een zeegaande vloot op de aangegeven
sterkte met groote en kleine zeevliegtuigen, en daarnaast mach
tige landmachtbommenwerpers, zooals aan de Indische landmacht
zijn en nog verder zullen worden toebedeeld".
Bij beschouwingen over de verdediging van Nederlandscb-Indië
moet altijd weer het bijzondere karakter van dit te verdedigen
object in het oog worden gehouden het is een eilandenrijk, het
geen zeggen wil, dat aanrandingen van ernstigen aard moeten
worden uitgevoerd door met transportschepen over zee aange
voerde troepen. Een overzeesche onderneming, toch al moeilijk,
wordt nog aanzienlijk bezwaarlijker, wanneer zij tevens met
luchtstrijdkrachten wordt bestreden. Commander Russell Gren-
fell oordeelt in zijn „The Art of the Admiral" „Even if it were
possible to conduct an expedition, destined to land on enemy
territory, through the hostile coastal zone there remains the
actual landing to consider. The advent of the submarine made a
landing on an enemy's coast a much more hazardous business
than before. The advent of the air will unquestionably increase
the hazards. It seems to follow as a matter of course that a landing
on an enemy's coast must, as a general rule, be made in the face
of a hostile air preponderance". De schrijver komt dan tot de
conclusie, dat een aan luchtbombardement blootstaande landing
groot gevaar loopt te mislukken, waarop hij nog laat volgen
„There can be little doubt that the effect of the air is very much
in favour of the defence", om dan te besluiten met de uitspraak
„It is conceivable, however, that the defence of a country against
overseas invasion might he adequately conducted by its air forces
alone". 2)
Niet minder positief is de Vize-admiral a. D. Dr. H. C. Groos in
zijn „Grundsatzliche Probleme der Wehrpolitik und Wehrmachts-
strategie" in het kortelings verschenen Jahrbuch für Wehrpolitik
b De voor de kust gelegen zone, welke wordt beheerscht door de op het
land gebaseerde vliegtuigen.
2) Curs, van ons. M.
476
