In 1932 werd als regel vastgesteld, dat de opleiding van offi
cierenvlieger tot waarnemer onmiddellijk zou volgen op het eerste
jaar van de vliegopleiding. De totale opleiding tot vlieger-waar
nemer kwam op deze wijze op 2 jaar na IV2 jaar wordt het vlieg
brevet uitgereikt.
De tot dusver op papier bestaande organisatie van 2 groepen
a 3 afdeelingen, welke echter nog niet voor de helft was bereikt,
werd teruggebracht tot 1 groep van 3 afdeelingen. In feite betee-
kende dit dus geen achteruitgang door verbetering en aanvul
ling van bewapening en bommenvoorraad nam de militaire waarde
zelfs toe.
Als belangrijkste evenement in 1933 mag gewag worden gemaakt
van de luchtvaartmanoeuvres, welke in September van dat jaar
te Soerabaia in samenwerking met den Marine Luchtvaart Dienst
werden gehouden en waaraan 25 vliegtuigen van de L.A. deel
namen. Deze oefeningen, welke een week duurden, waren in
hoofdzaak gebaseerd op de objectverdediging, uitgaande van de
onderstelling, dat de verdedigende vliegtuigen door een georg'a-
niseerden waarschuwingsdienst op den grond moesten worden
gealarmeerd x)
Met de vermelding van het overgaan naar het Wapen der Genie
van den Radiodienst en den Transportdienst, welke diensten tot
dusverre bij de L.A. hadden behoord, en van de bestelling van
een aantal nieuwe Fokker-vliegtuigen (F.C. X.), sluiten wij deze
periode af en komen zoodoende tot het tijdperk, waarvan de
aanvang ongeveer samenvalt met het optreden van den Majoor,
492
tekort en ter vervanging van oude toestellen, welke zoo langzamer
hand voor afkeuring en sloopmg in aanmerking moesten worden
gebracht.
Nog andere maatregelen van minder belang openen, met de voren
genoemde, de mogelijkheid om de gevechtswaarde van ons lucht-
wapen, welke als gevolg van de bezuiniging in de voorgaande jaren
ernstig had geleden, weer spoedig op het vroegere peil terug te
brengen".
2) Aan deze oefeningen is een kostelijk verhaal verbonden, voor de waar
heid waarvan wij initusschen niet kunnen instaan. Op een .gegeven dag
hadden de aanvallende vliegtuigen door toepassing van veel list en handig
heid hun weg zoo gekozen, dat de aanvoerder er volkomen zeker van was,
dat ze onmogelijk door den waarschuwingsdienst konden zijn gemeld. Wie
schetst echter zijn verbazing en teleurstelling, toen zijn formatie desondanks
toch, nog voor het bereiken van het doel, door verdedigende jagers werd
aangevallen en verdreven. Hoe ter wereld was dat mogelijk Daar moest
wat anders achterzittenBij navraag bleek inderdaad, dat de waiarschu-
wingsposten niets gezien en derhalve evenmin iets gemeld hadden. Hoe kwa
men dan die jagers zoo keurig op tijd in de lucht? De oplossing was
tenslotte heel eenvoudig. De jagercommandant had overeenkomstig de af
spraak bij zijn gereedstaande vliegtuigen het sein (met een tirailleurfluitje)
tot onmiddellijk opstijgen afgewacht. Een voorbijrijdende deeleman-koetsier
(het vliegveld Darmo ligt vlak bij den grooten weg) had dit sein precies
op tijd gegeven
