7. DE VLIEGMEDISCHE DIENST
door
Dr. J. C. HUBACH,
Dirigeerend Officier van Gez. 2e kl.
De eerste officieele vliegerkeuring in Ned.-Indië werd te Wel
tevreden verricht op 25 Febr. 1920. Toevallig betrof dit een officier
van de Koninklijke Marine, die aan de vliegschool van het
Koninklijke Nederlandsch-Indische Leger te Kalidjati zou worden
opgeleid tot vlieger.
Voor het verrichten van vliegerkeuringen was een commissie
benoemd van drie leden, t.w. den internist en den oog-oor-neus-
keelspecialist van het Militaire Hospitaal te Weltevreden, benevens
een „vliegtechnisch lid", als hoedanig de hoofdinstructeur der
vliegschool optrad.
Op het eerste gezicht doet het eigenaardig aan, dat in een me
dische keuringscommissie een leek zitting had, doch bezien in
het licht van dien tijd was dit toch niet zoo vreemd. In de eerste
plaats moet worden bedacht dat in die jaren, toen er practisch
nog maar alleen militaire luchtvaart bestond, over het vliegen
en de vliegers heel anders geoordeeld werd dan tegenwoordig
(de oude garde, allengs helaas sterk gedund, denkt nog steeds
met pleizier terug aan dien tijd, toen om hun nog niet vergrijsde
slapen het aureool van braniekerels met hun levensgevaarlijk
beroep hing) en ten tweede wisten de beide doktoren, qualitate
qua aangewezen voor het verrichten van de keuringen, noch van
de aviatiek noch van de aan de candidaten-vlieger te stellen
eischen iets van beteekenis af. Eigenlijk kwam het hierop neer
dat van hen werd gevraagd beslissingen te nemen omtrent zaken,
waarvan zij geen verstand hadden, met name of bepaalde physieke
afwijkingen al dan niet een contra-indicatie vormden voor het
beroep van vlieger om nog maar niet te spreken van den psycho-
logischen kant der zaak.
Het is derhalve begrijpelijk, dat zij ten dezen steun zochten bij
een op aviatisch gebied deskundige, die nu wel niet kon oordeelen
over zuiver medische aangelegenheden, doch krachtens zijn functie
als instructeur geacht werd wel te kunnen beoordeelen of een
candidaat al dan niet een geschikt type voor vlieger was.
Daar de beide medici het in de gegeven omstandigheden
selectie plegen voor een toen nog buitenissig en als zeer riskant.
518
