9. DE TECHNISCHE DIENST DER LUCHTVAART-
AFDEELING VAN 1914 TOT 1939
door
H. A. VREEBURG,
Hoofdingenieur.
In 1912 werden op de begrooting van Nederlandsch-Indië voor
het eerst gelden aangevraagd voor aanschaffing van vliegtuigen.
Kort na de oprichting van de Proefvliegafdeeling van het
Koninklijk Nederlandsch-Indische Leger werden in Amerika aan
geschaft twee Glenn Martin vliegtuigen type T E, welke alterna
tief als ééndrij ver-water vliegtuig en als iandvliegtuig konden
worden gebruikt. Als reserve deelen kwamen met de vliegtuigen
mede 4 luchtschroeven en twee drijvers.
De eerste vlucht had plaats te Tandjong-Priok met een toestel,
uitgerust als watervliegtuig deze vlucht verliep met goed succes.
Ook de bruikbaarheid als Iandvliegtuig werd korten tijd daarna,
op het vliegterrein Kalidjati, aangetoond.
Met de vliegtuigen was uit Amerika meegekomen de mecani
cien de Heer Stevens, terwijl 28 Januari 1916 de Heer Hilgers
benoemd werd tot werktuigkundige, tevens instructeur, waar
mede als het ware de eerste stap tot de vorming van een Tech-
nischen Dienst was verricht.
In eenige bamboeloodsen werden opgericht een afdeeling hout
bewerking, een bankwerkerij, een lasch- en smederij en een kleine
motorafdeeling. Van de destijds aangeschafte machinerieën is de
Bronsmotor nog in gebruik, hij dient voor de licht- en water
voorziening te Salatri. Ook een schaafbank, een houtzaag- en een
fraisbank, doen, zij het iets krakend en zuchtend, nog te Andir
dienst.
De moeilijkheden in 1916 waren groot. Een toestel ging verloren,
onderdeelen voor het andere waren niet te krijgen door den
oorlogstoestand en slechts met veel moeite kon het eenige aanwe
zige vliegtuig in bedrijf worden gehouden.
In 1917 kwamen twee nieuwe Glenn Martin vliegtuigen type
T T uit, hetgeen groote blijdschap gaf, daar kort te voren de motor
van het resteerende T E vliegtuig uit elkaar was gesprongen. Deze
vliegtuigen van 80 pk konden echter niet met passagier en volle-
digen benzinevoorraad vliegen.
536
