768
personeel noodzakelijk moet leiden tot ernstige verliezen aan menschen-
levens en materieel.
Der Deutsche Mïlitararzt, Mei 1939.
„XJeber seltene Schadelverletzungen cLurch Platzpatronenschüsse" door
Dr. H. Dahlmann.
Dat losse patronen onder omstandigheden ernstige weeke-deelen-verwon-
dingen kunnen geven is algemeen bekend. Dat zij echter in staat zijn stalen
helmen te doorboren en daarna zelfs nog genoeg arbeidsvermogen van
beweging bezitten om den beenigen schedelwand te laedeeren is iets geheel
nieuws. In Duitschland hebben zich kort na elkaar een tweetal van derge
lijke ongevallen voorgedaan, welke hier als waarschuwend voorbeeld kort
vermelding mogen vinden.
I. Eind April 1938 werd bij een velddienstoefening de soldaat O. van
terzijde door een op ongeveer m afstand afgevuurde losse patroon ernstig
aan het hoofd gewond. De stalen helm vertoonde een paar cm boven het
linker oor een meer dan centgroote opening met ingedeukte randen en
daaronder bevond zich een bijna guldengroote weinig bloedende wonde, welke
met kruitslijm was bedekt. Bij de wondrevisie bleek een impressiefractuur
van den beenigen schedelwand te bestaan, waardoor operatief ingrijpen
noodzakelijk werd. Na verwijdering der beenstukken bleken de hersenvlie
zen ongelaedeerd. De wondgenezing had verder een ongestoord verloop en
complicaties in den vorm van verlammingen of epileptische insulten hebben
zich niet voorgedaan.
II. De soldaat S. werd in October 1938 door een achter hem liggenden
kameraad op ongeveer 1 m afstand door een losse patroon in het achter
hoofd geraakt. Ook hier bleek de stalen helm doorboord. De getroffene
vertoonde aan de haargrens in den nek een 5 cm lange onregelmatige
scheurwonde. Bij de wondrevisie stiet men in de diepte op een metaalstuk,
afkomstig van den helm, dat in den beenigen schedelwand zat vastgeklemd.
Na verwijdering van dit metaalstuk werd de wond gehecht en verdere
complicaties hebben zich niet voorgedaan.
Uit het voorgaande blijkt dat losse patronen, op korten afstand afgevuurd,
in staat zijn stalen helmen te doorboren en onder omstandigheden ernstige
schedelverwondingen te veroorzaken. Op grond hiervan wordt aangedron
gen op het betrachten van de grootst mogelijke voorzichtigheid bij het
gebruik van losse patronen gedurende velddienstoefeningen.
S.
11. VAN HET WERELDTOONEEL.
Het had er aanvankelijk allen schijn van, dat de maand Juli zou verleppen
zonder bijzondere gebeurtenissen. Wel stonden de dagbladen vol van berich
ten over verdere uitbreidingen van de weermachten en bewapeningen,
vervroegde najaarsoefeningen, welke min of meer verkapte mobilisaties
schijnen te zijn, de sleepende onderhandelingen te Moskou en de Danziger
kwestie, doch de wereld is zoo zoetjes aan bereid, deze als normale verschijn
selen te beschouwen, zoozeer zelfs, dat toen aan Duitsche zijde over die
kwestie eenige geruststellende verklaringen werden geuit men sprak van
een vredesschrik, welke de nazi-pers zich overigens haastte weg te nemen.
Nederland had dan ook alle gelegenheid, de geheele aandacht te conoentree-
ren op de kabinetscrisis, welke na 'drie weken werd opgelost, waarop het
nieuwe ministerie binnen twee dagen ten val werd gebracht. En dat in
tijden, waarin een Fransche regeering de in 1940 te houden verkiezingen
