droegen met het noodige verband- en ander materiaal (waaraan
nu vele sera waren toegevoegd) alsmede voor het veterinaire
personeel staalhelmen en gasmaskers.
Zoo was de veterinaire uitrusting, welke bij den aanvang van
den wereldoorlog nog niet veel beter was dan in den oorlog van
187071, bij het einde van den krijg reeds aanzienlijk verbeterd.
De geweldige uitbreiding in oorlogstijd van het werkterrein
van den Militair Diergeneeskundigen Dienst was echter in 1914
niet kunnen worden voorzien. De oogenschijnlijk doelmatige
veterinaire uitrusting moest al spoedig wijziging ondergaan, spe
ciaal voor wat betreft de wijze van verpakking en verdeeling van
het materieel en het vervoer ervan. Al ras bleek, dat het vervoer,
per vrachtauto, van instrumenten, veterinaire hulpmiddelen,
genees- en verbandmiddelen, vele bezwaren opleverde. Ja zelfs
het vervoer per zware saniteitswagens, met 46 paarden bespan
nen, bleek niet altijd mogelijk, daar deze wagens dikwijls in de
modder der wegen bleven steken, terwijl op die wegen auto's in
het geheel niet te gebruiken waren. Er werd toen overgegaan
tot vervoer op wagentjes bespannen met kleine paardjes, die ook
op zeer slechte, onverharde wegen nog goed voortkonden. Zoo
bleek ten slotte paardentractie toch van groote waarde, want ook
de best verharde wegen worden door troepenafdeelingen in korten
tijd stuk geloopen of geredenhierbij komt nog de vuuruit-
werking. Het onderhoud van wegen in oorlogstijd stelt dan ook
zeer hooge eischen.
Ook in Ned.-Indië staan we voor dezelfde vervoersmoeilijkheden
en ziet men bij manoeuvres, dat door zware regens de groote
binnenwegen dikwijls voor auto's onberijdbaar zijn, terwijl zij
met lichte wagens en paarden dan nog begaanbaar zijn.
Bij de inrichting van de veldapotheek voor den Militair Genees
kundigen Dienst zijn deze bezwaren onder het oog gezien. Om
deze redenen werd de apotheek met haren voorraad geheel onder
gebracht in kisten van niet te groote afmetingen. De eigenlijke
apotheek nu wordt gevormd door een aantal kubuskisten, welke
op elkaar passen, zoodat zij gemakkelijk in haar geheel van de
vrachtauto's op wagens overgeladen kan worden. Zelfs is het
mogelijk de kisten te pikelen. Volgens het zelfde systeem nu werd
de veldapotheek van den Militair Diergeneeskundigen Dienst
ingericht.
In de uitgebreide literatuur, welke over veldpaardenlazaretten
en veterinaire veldapotheken verschenen is, vindt men geen enkele
maal melding gemaakt van een volledige apotheek, als thans bij
het Kon. Ned.-Ind. Leger in gebruik is. De benoodigde genees- en
verbandmiddelen werden en worden elders nog steeds meegevoerd
in de z.g. „paarden apotheekkisten". Een beschrijving van zoo'n
kist, in den wereldoorlog in gebruik, vindt men o.a. in een artikel
831
