3. GRONDSLAGEN EN HANTEERING VAN
NEUTRALITEITSREGELEN
door
M. D. Schaafsma,
Kapitein van den Generalen Staf,
(Vervolg; zie I.M.T. 1939 nr. 8).
Artikel 3. Het is den oorlogvoerenden eveneens verboden
a. op liet grondgebied eener onzijdige Mogendheid een radio-
telegrafisch station of eenig toestel, bestemd om als middel
van gemeenschap met de oorlogvoerende strijdkrachten te
land of ter zee te dienen, op te stellen
b. eenige inrichting van dien aard te gebruiken, die door hen
voor den oorlog op het grondgebied der onzijdige Mogend
heid is opgesteld met een uitsluitend militair doel, en die
niet geopend is geweest voor het publiek.
Evenals het volgende artikel 4 richt artikel 3 zich tegen han
delingen, welke weliswaar niet als krijgsverrichtingen zijn te
beschouwen zulks in tegenstelling met die, bedoeld in artikel
2 doch daarbij zoo nauw zijn betrokken, dat het dulden daar
van in lijnrechten strijd zou zijn met het begrip onzijdigheid.
Bij de opstelling van onderwerpelijk artikel is kennelijk gestreefd
naar volledigheid lid a behandelt toch de inrichting, lid b het
gebruik van toestellen a.a., welke klaarblijkelijk voor de niet
toelaatbare berichtgeving zijn bestemd. Echter heeft men in
1907 het gebruik van radiotelegrafie en -telefonie in het verkeer
met luchtvaartuigen niet voorzien het behoeft wel geen nader
betoog, dat thans voor „te land of ter zee" in lid a moet worden
gelezen „te land, ter zee of in de lucht".
Het artikel dankt zijn ontstaan aan het geruchtmakende geval
van de opstelling van een radiostation in een Russisch consulaat
op Chineesch gebied tijdens den Russisch-Japanschen oorlog
19041905 Japan beklaagde zich hierover doch de consul beriep
zich op zijn recht van exterritorialiteit. 5S)
Tijdens den wereldoorlog werd lid a minder vaak overtreden
dan de belligerente pers wel wilde doen gelooven Vanselow is
de eenige schrijver die een bepaald geval noemt, nml. dat van
opstelling van een Engelsch station op een Chileensch eiland. 59)
ES) Fauchille, 1476 Wijnveldt, blz. 118. Vanselow blz. 422.
E9) Vanselow, blz. 421.
779
