In de derde plaats kan verergering van eenmaal verkregen
ziekte of ziekelijke afwijking zooveel mogelijk worden voorkomen
door zich onverwijld ziek melden.
Bij het onderwijs wordt steeds gepoogd den toehoorders den
eenvoud der handelingen duidelijk te maken, welke ten slotte
worden samengevat in den vorm van „consignes" of suggestieve
slagzinnen. Deze zullen in het derde artikel worden behandeld,
doch ter toelichting zal hier een voorbeeld worden genoemd voor
de meest voorkomende ziekte, de malaria.
Na het ontstaan der malaria via lijder en muskiet te hebben
verklaard, wordt er de nadruk op gelegd, dat deze uitleg wordt
gegeven opdat men de maatregelen tegen malaria kan begrijpen,
opdat men ze met meer animo en met eigen wil kan nakomen.
Die maatregelen zijn
le. efficiënt klamboegebruik
2e. de galerijwacht bewaakt de klamboes der slapende kame
raden
3e. op plaatsen waar veel malaria voorkomt d.i. in het alge
meen niet in de kazernes maar in de kampongs moet de
soldaat ook in de avonduren gekleed zijn
4e. het waken tegen broedplaatsen van muskieten (zindelijkheid
van erf, goten, enz.)
5e. iedere muskiet dient als overbrengster van ziekten te worden
beschouwd.
Er wordt voorts op gewezen, dat het streven is ziekte te voor
komen en dat de zorg hiervan begint bij den gezonden mensch.
Deze zorg vangt reeds aan bij het nog niet geboren kind, nl. met
die voor de aanstaande moeder (goede voeding) daarna volgt de
zorg voor de zuigeling en het jonge kind (doelmatige voeding,
juiste kleeding, het vermijden van kouvatten, o.a. niet baden in
de vroege ochtenduren en niet in de open lucht). Vervolgens
worden het oudere kind verkeerde gewoonten afgeleerd, en de
goede aangeleerd, zoowel thuis als op school. Langzamerhand
worden die eenvoudige handelingen uit macht der gewoonte tot
een tweede natuur. Ten slotte zal niemand de daaraan verbonden
voordeelen meer willen missen.
De toehoorders vernemen dat ieder mensch van nature onhy
giënisch handelt en denkt, en dat een ieder de kennis van de
hygiëne moet en kan worden aangeleerd, vooral wanneer men er
gezamenlijk naar streeft.
Zoo wordt a.'h.w. aan een ieder een taak als medewerker opge
dragen, waarbij op den voorgrond wordt gesteld, dat er bij voor
baat op wordt vertrouwd, dat een ieder (en allen te zamen) in
staat is goede resultaten te bereiken, welke t.g.t. zullen worden
medegedeeld. Dit laatste geschiedt met de psychologische bedoe
ling niet alleen bevel en dwang de drijfveeren te doen zijn, doch
948
