10. UIT DEN VOLKSRAAD.
A. Door de Regeering werden in verband met den bijzonderen
toestand, geschapen door het conflict in Europa, verschillende
maatregelen getroffen ten einde door regelend optreden moeilijk
heden te voorkomen en nadeelige gevolgen op economisch gebied
te beperken. Zoo kwamen reeds tot stand een ordonnantie tegen
prijsopdrijving en een ordonnantie betreffende teeltdwang.
Eerstgenoemde maatregel omvat het voorkomen van onnoodige
prijsopdrijving van goederen, diensten en huren (Stbl. 1939 nr.
259 hij geldt tot 1 Mei 1940), het in beslagnemen van goederen
(Stbl. 1920 nr. 574 en 1939 nr. 260) en het verbieden van den
uitvoer van goederen, welke voor militaire doeleinden of voor
de economische weerbaarheid kunnen worden aangewend (Stbl.
1933 nr. 353 en 1939 nr. 262). Over het algemeen geldt het prijspeil
van 24 Augustus 1939 als basis, waaraan zooveel mogelijk wordt
vastgehouden. Waar afwijking hiervan billijk wordt geacht, is
wijziging mogelijkzoo werden de passage- en vrachttarieven van
de scheepvaartmaatschappijen reeds verhoogd.
Gezien de groote trefbaarheid van de verbindingen overzee
lag het voor de hand dat voorts maatregelen zouden worden
getroffen om de voedselvoorziening te verzekeren. Door de teelt-
dwangordoimantie (zitting 19391940-onderwerp 60), strekkende
tot bevordering van de voedselproductie, wordt de overheid de
bevoegdheid gegeven alle mogelijke gronden (ook die, waarop
Inlandsch bezitsrecht rust, en die, welke onbeplant zijn of in
woesten staat verkeeren) te doen beplanten als haar goed dunkt.
Het Departement van Economische Zaken treedt hierbij rege
lend op.
Van bijzondere beteekenis zijn de „Algemeene machtigings
ordonnantie" en de „Luchtbeschermingsordonnantie".
De algemeene machtigingsordonnantie (Zitting 19391940
onderwerp 61) beoogt het scheppen van bijzondere bevoegdheden
voor het burger gezag in geval van oorlog of oorlogsgevaar ter
bescherming van het Land. E.e.a. maakt geen inbreuk op de aan
het militair gezag toekomende wettelijke bevoegdheden de maat
regelen der onderwerpelijke ordonnantie houden nl. van rechts
wege geheel of gedeeltelijk op van kracht te zijn, zoodra en voor
zoover, na verklaring van eenig gedeelte van Nederlandsch-Indië
in staat van oorlog of van beleg, in het onderwerp dier regelen
of maatregelen door het alsdan bevoegde militair gezag wordt
voorzien.
962