965
Daartoe moet door een ieder naar vermogen worden bijgedragen.
Dit geldt naar omstandigheden voor elke bevolkingsgroep en voor
bepaalde, zich daartoe eigenende functies, ook voor vrouwen. De
bereidheid om aan dien plicht te voldoen is den laatsten tijd onder
alle bevolkingsgroepen wel zeer duidelijk naar voren gekomen. Toch
zal met een beroep op vrijwillige medewerking niet kunnen worden
volstaan.
De belangen van land en volk, welke beschermd moeten worden
zijn van te hooge orde, dan dat zij van vrijwilligen steun afhankelijk
mogen worden gesteld. Zij eischen een grondige en weloverwogen
organisatie van alle beschikbare krachten en middelen. Hiervoor is
een wettige grondslag noodig, welken de thans in behandeling zijnde
ordonnantie beoogt te geven.
Inderdaad, Mijnheer de Voorzitter, deze ordonnantie zal aan de
Regeering vérstrekkende bevoegdheden verleenen. Zij heeft daarom
voor zooveel doenlijk waarborgen in het ontwerp opgenomen, welke
tegen een lichtvaardige toepassing beoogen te waken. Gewezen mag
worden op het verleenen van vrijstellingen, de mogelijkheid van
beroep tegen de gewone maatregelen, de verleening van schadeloos
stellingen, de regeling omtrent arbeidsgeschillen. Men kan ervan ver
zekerd zijn de Regeering wil niet nalaten zulks nogmaals te ver
klaren dat Zij van Haar bevoegdheden niet meer dan voor het
landsbelang strikt noodig is zal gebruik maken en dat ook bij de
uitvoering der ordonnantie voortdurend zal worden voor oogen gehou
den, dat waar belangen van er bij betrokkenen zonder het algemeen
belang te schaden kunnen worden ontzien, deze ook moeten worden
ontzien.
Zij meent, dat men 'Haar terzake vertrouwen kan schenken en het
is dan ook met voldoening, dat Zij ervan heeft kennis genomen, dat
de leden De Villeneuve, Soetardjo, Van Helsdingen, Verboom, Blaauw
en Loa Sek Hie hebben verklaard zich op die basis met het ontwerp
te kunnen vereenigen en de Regeering de gevraagde bevoegdheden
te willen verleenen.
De heer Soetardjo moge het billijken, dat de Regeering op dit
oog'enblik niet ingaat op zijn staatkundige visie. Het geachte lid
moge ervan verzekerd zijn, dat de eenheid van allen, welke het
Koninkrijk te zamen bindt, ook Haar zeer ter harte gaat.
Mijnheer de Voorzitter Een belangrijke beperking in de toepas
sing van de gevraagde bevoegdheden is gelegen in het feit, dat de
voorgestelde regeling slechts zal kunnen worden toegepast in tijden
van oorlogsgevaar of oorlog.
Op de voorgestelde ordonnantie zal dus geen beroep kunnen worden
gedaan in omstandigheden, welke in andere wettelijke regelingen
worden aangeduid als „buitengewone omstandigheden" of „tijden van
spanning". Laatstvermelde omstandigheden zijn met opzet uitgesloten.
Juist omdat de bevoegdheden, welke de Regeering worden toege
kend zeer ver gaan, wordt de werking van de ordonnantie tot oorlog
of oorlogsgevaar beperkt.
De heer Van Helsdingen heeft zich afgevraagd, of het niet gewenscht
zou zijn het begrip „oorlog of oorlogsgevaar" nader te definieeren.
De Regeering acht dit ongewenscht. Niet alleen, omdat een bevre
digende betere definitie uiterst moeilijk zal zijn te geven, doch even
eens, omdat de term „oorlog of oorlogsgevaar" ook in andere wet
telijke regelingen, zoowel Ned.-Indische als moederlandsche voorkomt
en omdat ook daar de wetgever zich van het geven van eene definitie
heeft onthouden. Waar het op aankomt, Mijnheer de Voorzitter, is,
dat de Regeering in dergelijke omstandigheden kan handelen en snel
kan handelen. Zij draagt de verantwoordelijkheid en bèslist op grond
