Bij de behandeling van de artikelen 2, 6, 11 en 13 zijn tal van
gevallen onder de oogen gezien van binnenkomst van oorlogvoe
renden op onzijdig gebied. Het is duidelijk, dat de bijzondere
lichamelijke omstandigheden waarin gewonden en zieken verkee-
ren, het aantal gevallen waarin zij als zoodanig op neutraal gebied
komen, wel zeer beperken. Deze gevallen bepalen zich in hoofd
zaak tot binnenkomst met eigen dan wel als krijgsgevangenen
met vijandelijke troepenop betrokkenen is dan het voor
schrift van artikel 11 interneering onderscheidenlijk artikel
13 vrijlating van toepassing.
Humanitaire overwegingen hebben er anderzijds toe geleid,
m.b.t. niet door het verloop der krijgsverrichtingen gedwongen
binnenkomst in onzijdig gebied t.a.v. gewonden en zieken een van
de algemeene gedragslijn afwijkend, milder, standpunt in te
nemen.
Een eerste geval was vroeger voorzien in het slot van artikel 2
van de Conventie van Genève van 1906de oorlogvoerenden
werden daarin bevoegd verklaard, „aan een onzijdigen Staat met
diens goedvinden gewonden of zieken van de tegenpartij uit te
leveren onder de op den onzijdigen Staat rustende verplichting
hen tot het einde der vijandelijkheden te interneeren". Aan deze
bepaling kan uiteraard slechts uitvoering worden gegeven na tot
standkoming van een overeenkomst tusschen de belanghebbende
oorlogvoerenden en neutralen. Terecht heeft men haar in het over
eenkomstige Verdrag van Genève van 1929 dan ook vervangen
door een ruimere omschrijving van de tweede zinsnede van artikel
2 (Beo., blz. 108). In de jaren 19141918 zijn overeenkomsten als
hiervoor bedoeld gesloten tusschen de oorlogvoerenden en neutra-
999
Een zeer bijzonder geval deed zich nog voor in 1914. Zonder de
volgens artikel 11 van de Conventie van Genève van 1906 (thans
artikel 11 van het overeenkomstige Verdrag van Genève van 1929)
vereischte vergunning voor hulpverleening aan oorlogvoerenden te
hebben verkregen, trokken afdeelingen van het Nederlandsche Roode
Kruis België binnen toen de strijd woedde nabij de Limburgsche
grens. Hoezeer dit geheel door menschlievendheid ingegeven optre
den ook kan worden gebillijkt, ja, zelfs dient, te worden toegejuicht,
het had het eigenaardige gevolg, dat door genoemde afdeeling zonder
hun medeweten of instemming naar Maastricht afgevoerde gewonde
Belgen en Duitschers aldaar werden geïnterneerd. Echter zijn zij, die
later te kennen gaven, zonder hun instemming naar Nederland te
zijn gebracht, op hun verzoek vrijgelaten terwijl de overigen geïnter
neerd bleven geen der oorlogvoerende partijen heeft daartegen ge
protesteerd 10°). Het wil ons juister voorkomen een verzoek niet af te
wachten doch allen, die onder vorenbedoelde omstandigheden aan
vankelijk worden geïnterneerd, z.s.m. af te vragen, of zij al dan niet
op het onzijdige gebied wenschen te blijven en in het eerste geval
definitief te interneeren, in het tweede geval vrij te laten.
10") Francois, blz. 499 Wijnveldt, blz. 79, Fauchille 1460.
