1202
staat het echter ten aanzien van de wijze waarop de Britten de neutralen
in de tegen Duitschland gerichte „blokkade" betrekken. Op de aan dat land
toegeschreven beantwoording van die blokkade met een „onbeperkten mijnen-
oorlog" volgde van Britsche zijde een embargo op uit Duitschland afkomstige
goederen thans is de beurt weer aan de Duitschers voor het nemen van
represaillemaatregelen. Of een zoodanige mijnenoorlog inderdaad wordt
gevoerd en door dat land, staat echter nog geenszins vasthelaas wel, dat
hij ons binnen enkele dagen twee fraaie schepen en, wat erger is, tientallen
menschenlevens deed betreuren. Japan, dat een zijner modernste schepen
verloor, liet het daar niet bij en protesteerde zoowel te Londen als te
Berlijn onder de mededeeling, dat het gebeurde het wel eens zou kunnen
nopen, zijn afzijdige houding ten aanzien van den Europeeschen strijd te
laten varen Italië deed een soortgelijk geluid hooren. Genoemde landen
schaarden zich mede in de rij der naties die protesteerden tegen het Britsche
uitvoerverbod van Duitsche goederen. Wat deze protesten zullen uitrichten,
valt nog te bezien voor de kleine neutralen Nederland (dat voorop ging),
België, Zweden en Noorwegen is het in elk geval hoopvol, dat niet
slechts hun in oorlogstijd zoo weinig wegend recht in de weegschaal
is geworpen, dcch ook de zwaardere macht van de groote neutralen, Italië
en Japan, die Engeland niet onvoorwaardelijk gunstig zijn gezind en met
welke macht het terdege rekening moet houden. Vermelden wij tenslotte
nog het bevestigde noch ontkende uit Rome afkomstige bericht, dat de
Russen Wladiwostok ter beschikking van de Duitschers zouden hebben
gesteld en hun de helft van de aldaar aanwezige duikbooten zouden hebben
overgedaan alsmede de vele geruchten over Duitsche „kapers" in den
Atlantischen, Indisehen en zelfs Stillen Oceaan, dan zal het duidelijk zijn,
dat de Duitsche minderheid ter zee den Britten nog veel en door de andere
verhoudingen meer dan in 1914 moeilijkheden zal kunnen bezorgen.
Nogmaals, de huidige oorlog moge niet beantwoorden aan de verwach
tingen die het groote publiek daarvan koesterde, in feite wordt hij met
reeds met felheid en groote verbetenheid gestreden. En toch is wat wij
aanschouwen nog slechts het eerste begin van de worsteling op leven en
dood tusschen Engeland en Duitschland, die komen moest. Het is onjuist,
de schuld daarvan geheel te gooien op „Versailles" zij het aarzelend, heb
ben de ex-Geallieerden zich meermalen direct of zijdelings bereid verklaard
tot herziening of deze min of meer oogluikend toegestaan. Het Derde Rijk
wenschte echter niets als geschenk te aanvaarden het Westen kon op
den duur niet berusten in eenzijdige herzieningen de Duitsche opvatting
omtrent Lebensraum moest op den duur botsen met het begrip dat het
Britsche wereldrijk daaraan hecht. Wij willen in dit verband herinneren aan
enkele belangrijke gebeurtenissen, waarvan de draagwijdte vaak niet in
het juiste licht is gezien. 1925 Toenaderingspogingen van Locarnode
periode van economischen opbloei, welke op eiken oorlog volgt, overschrijdt
haar hoogste punt. 1929 Schuldregeling met Duitschland; economische
wereldcrisis, welke er toe bijdraagt, Hitier den steun te doen erlangen van
de Duitsche industrie. 1932 Conferentie van Ottawa. 1933 De Nazi's
komen aan de macht. 1935 Duitseh-Engelsch vlootverdrag. 1936 Bezet
ting van Rijnlandde economische sancties drijven Italië ondanks het
„verraad van Laval in de armen van Duitschland daartegenover zoeken
Egypte en Turkije toenadering tot Engeland. Spaansche burgeroorlog en
Duitsch-Italiaansch anti-kominternpactDuitsch vierjarenplan. 1937 In
zijn rede te Chicago neemt Roosevelt stelling tegen de dictatoren doch
vooral tegen hun autarchistisch streven. Mislukking van de Duitsch-Engel-
sche besprekingen (Halifax) waarvan de handelsbetrekkingen een belangrijk
punt waren; heengaan van Schacht. 1938 In Maart teekent zich de
Drang nach Ostenommezwaai in Engelandde hand blijft uitgestoken
doch wordt gepantserd, de bewapening zet in. Engelsch-Amerikaanseh han
delsverdrag. De verdere feiten liggen nog zoo versch in het geheugen,
