5. MILITAIR-HYGIËNISCH ONDERRICHT AAN RECRUTEN
VAN INHEEMSCHEN LANDAARD (IH)
door
Dr. H. K. SCHEFFER,
Officier van Gezondheid le klasse.
Het begrip „tucht" is moeilijk te definieeren mogelijk voldoet
de definitie Tucht is dwang uit altriiistische overwegingen"
Zonder toelichtingen is deze „slagzin" nog onvolledig. Tucht wordt
geëischt van den mensch, door den mensch zelf, is een inhaerente
eigenschap van den menschelijken geest en is gericht op het
bevorderen van het welzijn van den mensch, of van het welzijn
van de gemeenschap (d.i. altruïsme). Zij heeft de qualiteiten
intensiteit (of sterkte, kracht, diepte, grootte) en breedte, naar
gelang het aantal werkingssferen. Zonder hygiënisch inzicht bijv.,
kan er geen hygiënische zelftucht bestaan, zonder inzicht in het
wezen van de krijgstucht, geen innerlijke discipline. Het onvol
maakte in den mensch doet hem tekort schieten in intensiteit van
zelftucht, gebrek aan inzicht brengt tevens een tekort aan breedte
of een totaal gemis hieraan mee. Ter bestrijding van eerstge
noemd euvel is het zoowel voor ieder individu als voor de
gemeenschap noodzakelijk, dat een instantie van het bevoegd
gezag het individu en de gemeenschap dwang oplegt. Dus
wederom uit altruïstische overwegingen, omdat het werkelijke
belang van het individu èn van de gemeenschap gediend wordt.
Het andere euvel, gebrek aan inzicht, dient eveneens verholpen
te worden, niet door parate kennis bij te brengen, doch begrip.
Zelftucht is een hoog-moreele eigenschap en een der meest
waardevolle bezittingen van den menschelijken geest. Dwang van
buitenaf voegt primair niets toe aan het wezen van den mensch,
verrijkt zijn geest niet, en heeft nadeelen, hiervoren reeds ge
noemd.
Hieruit volgen deze conclusies
1. tucht komt voort uit den mensch zelf (zelftucht) en is dus
primair niet een machtsuiting van anderen
2. zelftucht en de door anderen opgelegde tucht worden alleen
en uitsluitend geëischt uit altruïstische overwegingen, derhal
ve ter bevordering van het wezenlijk belang van den gedwon-
gene, althans van de gemeenschap, waarvan hij deel uit
maakt
1143
