98
Het bij andere narcotica vaak optredende braken, zoo onaangenaam en
bij buikoperaties zoo nadeelig en pijnlijk, komt bij evipan-natrium practisch
niet voor. Men kan derhalve zonder bezwaar bij volle maag opereeren. De
longen, welke door kouvatten of stikgassen te velde kunnen hebben geleden,
worden door het middel niet geprikkeld en dus voor verdere beschadiging
behoed. De met evipan genarcotiseerde patiënten zijn onaanvechtbaar in
een betere conditie dan wanneer zij het trauma van een gasnarcose hebben
doorstaan. Daardoor zal een eventueel noodzakelijk transport voor hen veel
minder nadeelig zijn en de mogelijkheid zijn gegeven tot het doen van
levensreddende operaties dicht achter het front, onmiddellijk in aansluiting
waaraan afvoer naar achter kan plaats hebben.
Het is te prefereeren boven avertine en rectiden, welke rectaal moeten
worden toegediend en een voorbereidende ontlediging van den endeldarm
vereischen. Bovendien zijn laatstgenoemde middelen strikt genomen slechts
basis-narcotica, welke of meer aether vereischen, wanneer men te weinig
geeft, of gevaarlijk zijn, wanneer men er een volledige narcose mede zou
willen trachten te bereiken.
Lachgas met toevoeging van aether, zooals dat meestal noodig is om een
behoorlijke narcose te krijgen, vereischt speciaal opgeleide narcotiseurs en
een ingewikkeld instrumentarium met zware gascylinders te velde is deze
volgens S. overigens lang niet ongevaarlijke narcose, volkomen onbruikbaar.
Evipan is veel minder gevaarlijk dan het thans wegens het groote aantal
op zijn naam staande, vaak doodelijke complicaties, volkomen obsoleet gewor
den chloroform, en biedt voorts niet te verwaarlooZen voordeelen boven
de aethernarcose, welke de longen zeer prikkelt en volgens schrijvers over
tuiging vaak verantwoordelijk moet worden gesteld voor de opflikkering
van latente tuberculeuze processen der ademhalingsorganen. Het middel is
blijkens de ervaring ook minder gevaarlijk dan eunarcon, dat echter het
voordeel biedt van opgelost in ampullen, klaar voor gebruik in den handel
verkrijgbaar te zijn.
De narcose met evipan is door iederen arts, die een venepunctie kan
verrichten, gemakkelijk te leeren, terwijl het bij normaal voorzichtigheids-
gevoel bijna ondenkbaar is, dat te veel wordt gegeven. Geen enkel ander
narcoticum is verder zoo snel en op zoo eenvoudige wijze onwerkzaam te
maken als het evipan (3 cc cardiazol intraveneus ingespoten heft prompt
de narcose op).
Het eenige, wat op de debetzijde van het middel moet worden gebracht is,
dat het als buitenlandsch preparaat reeds in vredestijd in groote hoeveel
heden moet worden opgelegd. Het Rijksmagazijn van Geneesmiddelen heeft
thans blijkens ingewonnen informatie niet méér dan 200 gram in voorraad,
hetgeen bij lange na niet toereikend moet worden geacht om in de oorlogs
behoefte van Nederland te voorzien. De Inspecteur van den Geneeskundigen
Dienst der Landmacht heeft echter op aandringen van S. reeds maatregelen
getroffen om te komen tot een verhoogde voorraadoplegging van evipan-
natrium ten behoeve van de weermacht.
Ten slotte wordt naar aanleiding van een recente publicatie in het Zentral-
blatt für Chirurgie (3 Juni 1939) gewezen op een eigenaardig gevaar, het
welk de evipan-natriumnarcose zou opleveren bij patiënten met mondbodem-
abces. De ervaring bij honden heeft namelijk geleerd, dat druk op het
abces (druk op de carotisstreek) oogenblikkelijk een niet te corrigeeren
ademstilstand veroorzaakt. Het zal derhalve zaak zijn bij ingrepen aan den
hals met de noodige voorzichtigheid te werk te gaan.
S.
