4. WEERBAARHEIDSGEOLOGIE (I)
door
Ir. A. HARTING,
Hoofd der Afdeeling Geologisch-Technische Onderzoekingen
van den Dienst van den Mijnbouw.
Inleiding.
De bedoeling van dit artikel is, belangstelling te wekken voor
de toepassing van de geologische wetenschap op militaire proble
men (Militargeologie, Kriegsgeologie, Wehrgeologie, military
geologyhet best te vertalen door weerbaarheidsgeologie of
militaire geologie). Van een volledige behandeling van het onder
werp kan hier geen sprake zijn daarvoor wordt verwezen naar
de reeds vrij uitgebreide literatuur, waarvan men een opgave
vindt in de hierachter vermelde werkjes van WasmuncL en Kranz.
Er zullen slechts enkele grepen worden gedaan, waarbij soms
gelegenheid zal zijn te wijzen op wat voor Indië meer in het
bijzonder van belang is te achten, een kwestie, welke echter
alleen door een militair onderlegd geoloog, op de hoogte van de
operatieplannen volledig zal kunnen worden beoordeeld.
Meer dan 100 jaar geleden in 1826 wees de Beiersche
geniekapitein Von Grouner reeds op de beteekenis van de ,,Geo-
gnosie" een in onbruik geraakte term voor wat wij thans
geologie noemen voor het voeren van oorlog, en reeds van 1868
dateeren de woorden van den Engelschen generaal Portlock
„The soldier (also) may find in geology a most valuable guide
in tracing his lines both of attack and defense". Toch zijn eerst
in den Russisch-Japanschen oorlog van 1904/05 bij het Russische
leger oorlogsgeologen werkzaam geweest. Volkomen onvoorbe
reid en militair ongeschoold stonden deze geologen voor een
moeilijke taak hun prestaties waren dan ook nog slechts gering.
Leering werd er niet uit getrokken. Bij het begin van den wereld
oorlog waren de Russen in dit opzicht evenmin paraat als de
andere legermachten. Wel had in Duitschland majoor Kranz sinds
1912 met nadruk op de noodzaak van de toepassing der geologie
in den oorlog gewezen, maar zijn woorden vonden geen weer
klank. Eerst in den grooten oorlog is overtuigend gebleken, dat
kennis van de geologie een beslissende factor kan zijn in een
19
