206
evipan-injectie acht hij zeer gevaarlijk en daarom volkomen gecontraïn-
diceerd. Hij raadt aan bij het narcotiseeren met evipan-natrium het ver-
doovingsmiddel vooral langzaam in te spuiten en steeds ampullen coramin,
lobelin, hexeton, cardiazol en sympatol bij de hand te houden om eventueel
optredende complicaties met succes te kunnen bestrijden.
In hetzelfde tijdschrift geeft Dr. O. Schedtler onder het hoofdstuk
„Wehrmedizin" een beschouwing over den invloed van den velddienst op
optreden, uitbreiding en verloop der longtuberculose. Waren vroegen typhus,
cholera, dysenterie, vlektyphus en malaria de meest gevreesde infectieziekten
voor te velde staande legers, thans nu men zich op geslaagde wijze daartegen
heeft leeren beschermen, staat de tuberculose, welke tot voor kort nauwelijks
de aandacht had, als loopgravenziekte zoo ongeveer aan de spits. De ervaring
uit den oorlog 19141918 is er, om dat te bewijzen. Het ziektecijfer voor
tuberculose bedroeg toen aan Duitsche zijde meer dan der totale leger -
sterkte met 14,4% letaal verloop. De cijfers voor typhus, dysenterie en
andere infectieziekten waren in vergelijking hiermede aan den gunstigen
kant. Op grond van deze ervaring is de tuberculose als legerziekte den
laatsten tijd steeds meer in het centrum der belangstelling gekomen en beeft
men naar middelen omgezien om dit kwaad, dat niet alleen uit hoofde van
zijn hooge mortaliteit, doch meer nog uit sociaal-economisch oogpunt, wegens
den langen invaliditeitsduur en de kostbare sanatoriumverpleging der patiën
ten, onze aandacht verdient, zooveel mogelijk in zijn loop te stuiten.
Het rigoureus elimineeren bij de militaire keuringen, niet alleen van mani
feste tuberculose-gevallen, doch ook van al degenen, bij wie de ziekte zich
in een latent stadium bevindt, is wel de voornaamste maatregel ter bescher
ming van de militaire gemeenschap tegen het vasten voet krijgen der infectie,
terwijl daardoor tevens het individu gebaat wordt, vermits is gebleken dat
latente tuberculeuze processen ten gevolge van de ontberingen en andere
schadelijke factoren te velde sterke neiging tot reactiveering vertoonen.
Uit prophylactisch, zoowel als therapeutisch oogpunt is het voorts van
belang, dat elke uitgebroken infectie zoo tijdig als maar eenigszins mogelijk
is, wordt herkend. Vandaar dat de militaire arts te velde met alle beschik
bare middelen moet zijn ingesteld op de vroegdiagnose der longtuberculose.
„Een nieuw middel ter bestrijding der gevolgen van een besmetting met
mosterdgas" door S. I. Cohen, apotheker. Uitgave N.V. D. B. Centen's Uitge
vers Maatschappij Amsterdam-C. 1939.
Dit onder medewerking van de bekende Nederlandsche „Commissie van
Advies nopens Chemische en Aanverwante Verdedigingsvraagstukken" uit
gegeven, 120 bladzijden tellende, boekwerkje behandelt den beperkenden
invloed der kwikverbinding mercurochrome op de gevolgen van een besmet
ting met mosterdgas. S. is tot de toepassing van mercurochrome gekomen
op grond van de in vitro plaats hebbende reactie van dit preparaat met
genoemd chemisch strijdmiddel. Op het mechanisme dezer reactie wordt
uitvoerig ingegaan en aan de hand van een reeks proeven aangetoond, dat
mercurochrome een zeer gevoelig reagens is op mosterdgas en hiermede
een stabiel neerslag vormt. Geschiedt de reactie in methylalcohol, dan
berust zij vermoedelijk voornamelijk op phenolaethervorming. In een milieu
van alcohol, aceton en water treedt daarnaast een binding aan het kwik
atoom op. In water alleen overweegt waarschijnlijk de binding aan het kwik
atoom. Uit het neerslag, dat in methylalcoholisch milieu was ontstaan,
kon bij verwarming nagenoeg geen mosterdgas meer worden vrijgemaakt,
hetgeen wèl het geval was met het neerslag, dat zich in een mengsel van
aethylalcohol, aceton en water had gevormd. De mogelijkheid, dit laatste te
verklaren, door aan te nemen dat mosterdgas aan het neerslag zou zijn
geadsorbeerd, werd uitgesloten, doordat het neerslag van te voren was fijn
gewreven en herhaaldelijk grondig uitgewasschen met petroleumaether.
Zou er alleen sprake zijn geweest van de vorming van een phenolaether,
dan had men uit de sedimenten nimmer door verwarming mosterdgas kunnen
