Ook op ander gebied kan de raad van een geoloog in den bewe
gingsoorlog van waarde zijn (drinkwatervoorziening, aanleg en
camouflage van tijdelijke stellingen, voorkomen van bouwstoffen,
opstelling van geschut), maar wij betreden hier teveel specifiek
militair terrein, en willen op deze en dergelijke kwesties dus niet
verder ingaan, maar volstaan met er op te wijzen, dat de Duit-
schers bij den opmarsch per twee divisies gebruik maakten van
de diensten van een geoloog, die over twee manschappen en een
3 m lange boor de beschikking had, en wiens taak het was den troep
voortdurend met raad en daad terzijde te staan.
Inundatie.
Thans een enkel woord over inundatie, het militaire afweer
middel, dat voor Nederland zoo'n groote beteekenis heeft en in
1914 den opmarsch der Duitschers in Vlaanderen heeft gestuit.
Geologisch advies is noodzakelijk omtrent de volgende punten
1. De mate van doorlatendheid van den ondergrond van het
stuwbekken. Sommige gesteenten (zand en grind, sterk
gespleten kalksteen) zijn zoo sterk doorlatend, dat al het water
direct verzinkt, en het beoogde doel dus niet wordt bereikt.
2. De mogelijkheid tot het bouwen van een stuwdam, welke niet
onderloopsch is. Zie b.v. fig. 11. De ondergrond is in dit geval
opgebouwd uit flauw hellende zand- en kleisteenbanken, die
onder een laag beekafzettingen schuil gaan. Deze laatste zijn
sterk waterdoorlatend en weinig draagkrachtig, en moeten
daarom verwijderd worden alvorens de dam wordt gebouwd.
BeekafzeH'ng
Inkassing
Zandsteen
Kleisieen
Fig. 11. Doorsnede van een stuwdam, die in een ondoor-
latende laag is ingekast.
De poreuze zandsteen laat het water echter eveneens gemak
kelijk door; om te verhinderen, dat het water onder den dam
doorloopt, is het noodzakelijk een inkassing tot in de ondoor-
latende kleisteen tot stand te brengen.
3. Voorkomen van materiaal voor het bouwen van een dam in
de omgeving.
4. De uitwerking op vriend en vijand. Van de wijziging in den
grondwaterstand, welke met de opstuwing gepaard gaat, zul
len zoowel de eigen als de vijandelijke stellingen invloed onder
vinden deze kwestie dient dus eerst grondig te worden
onderzocht, waarbij voor- en nadeelen tegen elkaar afgewogen
moeten worden.
122