men, dan een compromis te worden gevonden voor de zuivere
formuleering van de aan het tractiematerieel te stellen desiderata,
welke bovendien nog worden beïnvloed door factoren van motor-
technischen aard, zoomede betreffende de aanvulling en opleg
ging van onderdeelen enz.
De proefnemingen met het aangeboden proefmaterieel hadden
ten doel gegevens te verschaffen betreffende de mate, waarin trek
kers voor het veldkanon van 7,5 cm (marschgewicht 1700 kg),
den houwitser van 10,5 cm (marschgewicht 1800 kg), den mortier
van 12 cm (marschgewicht 900 kg), zoomede voor het mobiele
luchtdoelgeschut van 8, 4 en 2 cm respectievelijk met marschge-
wichten 5200 kg, 2000 kg en 750 kg zoowel aan de door de con
structeurs verzekerde eischen, als aan de h.t.l. noodzakelijk
geachte voorwaarden zouden kunnen voldoen, waarbij dit laatste
van doorslaggevend belang zou zijn.
In verband met den aard van het geschut zullen de mortieren,
te zamen met de hier verder buiten beschouwing blijvende berg-
artillerie, in de eerste plaats bestemd zijn voor de rechtstreeksche
steunverleening. Het veldkanon zal, al is dit daartoe als gevolg
van zijn zeer gestrekte banen in vele gevallen minder geëigend,
ook herhaaldelijk opdrachten tot verleening van rechtstreekschen
steun moeten kunnen vervullen. Met den houwitser zal echter
n.o.m. het veldkanon bij voorkeur worden ingezet voor algemeene
opdrachten.
De tactische mobiliteit, d.w.z. de beweeglijkheid op het gevechts-
veld zal derhalve het zwaarst wegen voor den mortiermoge
lijkheid tot vlotte verplaatsing door het terrein en langs zeer
secundaire wegen is voor dit geschut primair. Voor het veld
kanon is uiteraard een dergelijke mobiliteit zeer belangrijk en
ook gewenscht, doch men zal met minder genoegen kunnen nemen
dan voor den mortier, indien andere eischen zulks noodig maken.
Voor den houwitser van 10,5 cm geldt dit laatste in nog sterkere
mate.
Voor het luchtdoelgeschut, dat bestemd is voor de bescherming
van belangrijke objecten uitlaadstations, belangrijke bruggen
e.d. treedt de mobiliteit langs de goede wegen en over groote
afstanden op den voorgrond. Verplaatsing door het terrein zal
voor het 8 en 4 cm geschut over het geheel slechts noodig zijn
over kleine afstanden ten behoeve van het in stelling brengen,
dat nagenoeg immer nabij (groote) wegen zal plaats vinden. Voor
het geschut van 2 cm zal, in verband met zijn taak, o.a. de
zwaardere luchtdoelbatterijen te beveiligen en ook marschcolon-
nes te beschermen tegen aanvallen uit de lucht, de verplaatsbaar
heid door het terrein aan hoogere voorwaarden moeten voldoen.
Ten einde bovengenoemde eischen ten aanzien van de snel
heid, van verplaatsing binnen bepaalde grenzen te kunnen bena
deren, werd uitgegaan van de praemisse, dat artillerie voor recht-
149
