Het voorschrift in de tweede alinea van artikel 14 behoeft n.h.v.
geen nadere toelichting onder de aldaar bedoelde schepen vallen
o.m. hospitaalschepen, doch het is op zijn minst twijfelachtig of
de gunstige uitzonderingsbepaling ook geldt voor oorlogsschepen,
welke zich bijv. bij het uitbreken van een oorlog in een neutrale
haven bevinden ter bescherming van aldaar wonende onderdanen
van den oorlogvoerenden Staat. Omtrent dit eveneens in 1907
reeds ter sprake gebrachte punt werd toen geen uitsluitsel ver
kregenFauchille is van meening, dat ook op onderwerpelijke
oorlogsschepen de artikelen 12 en 13 niet van toepassing zijn, doch
Turkijë gaf in 1917 van een tegengestelde opvatting blijk178).
Artikel 15. Bij gebreke van andere bijzondere bepalingen der
wetgeving van de onzijdige Mogendheid, bedraagt het grootste
aantal oorlogsschepen van een oorlogvoerende, dat zich terzelfder
tijd in een van hare havens of reeden mag bevinden, drie.
Artikel 15 strekt ter voorkoming van vlootconcentraties in neu
trale wateren waardoor het onzijdige rechtsgebied min of meer
tot operatiebasis zou kunnen worden, hetgeen artikel 5 verbiedt.
Indirect zijn dus ook de onzijdigen met het verbod gebaat, doch in
de practijk is voor hen de waarde van het verbod al zeer twijfel
achtig. Zoo bestaat er nog al eenig verschil tusschen de gelijktijdige
aanwezigheid van drie slagschepen en van drie torpedojagers.
Evenmin voorziet artikel 15 in de gevallen van een bondgenoot-
schappelijken oorlog, van het dicht bijeen liggen van eenige neu
trale Staten (Scandinavië), het op grooten onderlingen afstand
van elkander liggen van verschillende deelen van een neutralen
Staat (Atlantische en Pacifickust van de Ver. Staten Ned., Ned.-
Indië, Suriname en Curacao) of het over een zeer groot opper
vlak uitgestrekt zijn van een van die deelen (Ned.-Indië)Van
daar dat men in de N. Pn. '14 van verschillende staten tal van
onderling afwijkende bepalingen aantreft, welke in sommige geval
len zelfs rekening houden met den afstand van het betrokken land
tot dat van de oorlogvoerenden (Zie de opsomming bij Vanselow
en Somlo-Walz) 179). Ook op dit gebied zijn de huidige nationale
bepalingen scherper dan in 1914. In de eerste plaats hebben ver
schillende Staten thans het begrip kustsector ingevoerd (It. N. P.
'39, art. 17 Sc. N. P. '38, art. 4, lid 2 ook Amerika) daarnaast
heeft in de Ver. Staten en de Sc. Mogendheden het maximum
aantal in beide gevallen 3 nu betrekking op oorlogsschepen
van oorlogvoerenden of eenige verbonden oorlogvoerenden. Deze
regelingen komen tegemoet aan de bezwaren, verbonden aan de
toelating zulks is uiteraard in grootere mate het geval bij uit-
221
17S) Fauchille, 1463'Somlo-Walz, blz. 225.
179) Kunz, blz. 250Vanselow, blz. 455 Somlo-Walz, blz. 228 Fauchille,
1463=.