430
en stoomen bedroeg het slechts 75125. Bij te ver geslepen rijst waren deze
waarden achtereenvolgens 100200 en minder dan 100 geworden (alles in
internationale eenheden per 500 g rijst).
Sinds de ontdekking van Eykman betreffende het verband tusschen de
slijpgraad van de rijst en het optreden van beri-beri, heeft men gepoogd
een compromis te vinden tusschen het vitaminegehalte en de houdbaarheid.
In Voor-Indië is men op dit gebied reeds ver gevorderd men volgt daar
het parboil-systeem, waarbij de gabah wordt gekookt en daarna in de zon
gedroogd. Eerst hierna wordt de rijstkorrel geslepen dan doet dit geen
schade meer aan het vitamine Bi-gehalte, omdat deze vitamine zich door
het koken uit de buitenste lagen gelijkmatiger over de geheele korrel ver
deelt. Door deze bewerking krijgt de rijst een sterk bruine kleur, waardoor
zij in het oog van de N.-I. bevolking, die zeer veel waarde hecht aan de
witte kleur van haar rijst, niet zoo vlug genade zal vinden.
S. vestigt in het hijzonder de aandacht erop dat men in Japan getracht
heeft door controle op den slijpgraad een rijstsoort te verkrijgen, waarin nog
80 der kiempjes aanwezig is, terwijl de smaak ook na lang bewaren even
goed, zoo niet beter is, dan die van ver-geslepen rijst.
Deze rijstsoort, z.g. Haigamai-rijst, is sinds 1928 in het Japansche leger
en sinds in 1933 bij de Japansche Marine in gebruik en voldoet zeer goed.
Voor N.-I. bestaat ook een groote behoefte aan een oplossing van de
vorengeschetste moeilijkheden.
S. besluit zijn artikel met het volgende
Men stare zich niet blind op het feit, dat in-N.-I. de frequentie van beri-
beri veel kleiner is dan in andere landenhet aantal ziekten, waarvan men
vroeger de oorzaak niet kende en welke achteraf blijken te berusten op
onvoldoende voorziening met vitamine Bi wordt voortdurend grooter. Ook
in N.-I. komen deze ziekten voor.
Een methode, eerst de rijst vitamine- en eiwit-armer te maken, later
door een duurdere bijvoeding deze stoffen weer in het voedsel terug te
moeten brengen, is toch wel zeer weinig aan te bevelen. Vooral in deze
tijden is het extra noodzakelijk, dat zoowel bezitters van rijstpellerijen als
de voedingsdeskundigen de handen in elkaar slaan ten einde tot een oplos
sing van dit vraagstuk te komen, door het zoeken naar een methode om
van gabah te maken een houdbare beras, rijk aan eiwit en vitamine Bi.
K.
Geneeskundige Dienst.
Militair Geneeskundige Tijdschrift, nr. 1, Januari 1940. „Over geestes
stoornissen in mobilisatie- en oorlogstijd" door Prof. Dr. E. A. D. E. Carp,
res. off. v. gezondh. Ie kl., Adv. mil. psych, dienst Kon. Landmacht.
In dit artikel wordt een uitvoerige beschouwing gegeven over kliniek,
patho-psychologie en behandeling der geestesstoornissen bij het gemobili
seerde leger in Nederland.
S. begint zijn belangwekkende uiteenzetting met er op te wijzen, dat een
groot deel der tot heden in de militair psychiatrische hospitalen ter obser
vatie en behandeling gekomen geestesafwijkingen van neurotischen aard
was. De neurosen zijn op te vatten als ondoelmatige aanpassingspogingen
van den mensch aan voor hem ongunstige belevingscomplexenbedreiging
van zijn bestaan, onzekere toekomst, verscheuring van gezins- en familie
banden, sexueele nood etc., en aldus bezien spreekt het welhaast vanzelf,
dat neurotische stoornissen en neurasthenische toestandsbeelden gedurende
een oorlog, resp. de voorbereiding daartoe, aan een niet onbelangrijke
frequentiestijging onderhevig zullen zijn. Alle moeilijkheden in het leven
kunnen tot geestelijke aberraties voeren. Bij personen met een overgevoe
lige psyche is daartoe vaak zeer weinig noodig, doch ook bij de meest door
