ting van transportschepen met scherfgranaten. De vuurleiding
zal op de grootere afstanden moeten geschieden met luchtwaar-
neming of waarneming van op grooten afstand uit de kust gelegen
eilanden, en voor de kleinere afstanden met waarneming van
de kust af. Daar de taak van dit geschut voornamelijk ligt op
de grootere en middelbare afstanden, waarop zooals nader zal
worden aangetoond directe waarneming van de doelen van
de stukken af niet mogelijk is, is directe richting dus overbodig.
Bovendien zou ook uit anderen hoofde directe richting voor dit
hoofdzakelijk voor het voeren van den artilleriestrijd bestemde
geschut schadelijk zijn, daar directe richting in het algemeen
opstelling nabij de kustlijn noodzakelijk maakt, hetgeen beschie
ting van die batterijen van zee uit aanzienlijk vergemakkelijkt.
Op grond van deze overweging zal dit geschut dan ook moeten
worden opgesteld op 1 a 2 km landinwaarts, waardoor beschie
ting van zee uit alleen met eenige nauwkeurigheid zal kunnen
geschieden met luchtwaarneming, waarvoor dan wellicht een
luchtbombardement in de plaats zal worden gesteld. Hiertegen
zullen voorzorgsmaatregelen moeten worden genomen, welke
bestaan uit een ver doorgevoerde echelonneering in breedte en
diepte van de elementen van de batterij, een uitstekende bescher
ming tegen vuur door zware dekkingen en tegen zicht door mas
keering en verneveling, en tenslotte door de(n) batterij (en) een
eigen directe luchtverdediging te- geven tegen laagvliegende
vliegtuigen. Wat de echelonneering in breedte en diepte betreft
zij hier nog vermeld, dat majoor KLINGBEIL in zijn brochure
„Küstenverteidigung und Küstenbefestigung im Lichte der Welt-
kriegserfahrungen" zelfs eischt, dat bij de zware batterijen de
secties ten minste 1000 m, de stukken in de sectie tenminste
100 m uit elkaar staan, en de echelonneering in de diepte zoodanig
is, dat flankeerend vuur op de batterij niet mogelijk is. Deze
groote verspreiding houdt uiteraard verband met de spreiding
en de te verwachten waaierbreedte van het vijandelijk vuur en
de uitwerking van het enkele schot dezer zware kalibers.
De nadeelen, verbonden aan het landinwaarts opstellen van
het zware geschut, t.w. het prijsgeven van een gedeelte van de
werkzame dracht en van de mogelijkheid van schieten met directe
richting, indien de organen der indirecte richting onklaar raken,
wegen niet op tegen de voordeelen van de grootere onkwetsbaar
heid van de batterij.
Het zou de moeite loonen, na te gaan, of mede wegens de
vele kunstwerken in onze spoorwegen de toepassing van spoor-
weggeschut van zwaar kaliber h.t.l. mogelijk is. Dit geschut toch
zou een prachtige oplossing geven voor het vraagstuk van het
zware kustgeschut, daar het op meer dan een plaats bruikbaar
is, en bovendien, indien de landing slaagt, nog een goede kans
heeft te kunnen worden afgevoerd, waarna het ook in den land
oorlog nog belangrijke diensten zou kunnen bewijzen. Voorwaarde
358
