405
het uitsluitend initiatief van de operaties en stelt dus, als hij niet
geheel onbekwaam is, onze luchtmacht voor de ongunstigste omstan
digheden, waardoor zij niet wel in staat zal zijn de haar door Mr.
Jager toegedachte taak naar behooren te vervullen.
Meesterschap in de lucht belet een landing op de eigen kust, schrij
ven vele deskundigen, waarop Mr. Jager zich beroept. Bedoeld is daar
mede echter een kust, die locaal verdedigd wordt en die verdediging
ontbreekt in Indië's buitengewesten (met uitzondering van enkele
punten) en zou uiteraard in een zoo uitgebreid eilandenrijk onmoge
lijk in te richten zijn.
Hoeveel vliegtuigen zouden kunnen worden onderhouden voor het
zelfde geld als deze slagkruisers, dus aanschaffing, afschrijving en
exploitatie Volgens een officieel Britsch rapport van een commissie
van marine- en luchtvaartdeskundigen bedragen die kosten voor een
slagschip van 35.000 ton evenveel als voor 43 middenzware bommen
werpers. Voor onze slagkruisers las ik eene berekening, die op 38
Glenn Martin-toestellen, het bij het Nederlandsch-Indische leger ge
bruikte type, komt. Financieel bezien zou dus een honderdtal van
zulke vliegtuigen het equivalent van drie slagkruisers zijn. Ter be
scherming der bommenwerpers acht Mr. Jager, terecht, gevechtsvlieg
tuigen onontbeerlijk. Die omlijsting moet dus ook aangeschaft worden,
zoodat er per saldo minder dan 100 bombardementsvliegtuigen over
blijven, nog altijd een respectabel aantal, doch practisch niet zoo heel
groot wanneer men in aanmerking neemt, dat in oorlogstijd, een
vliegtuig in tegenstelling tot het groote oorlogschip, een verbruiks-
artikel is, waarvan de levensduur op 1 a 2 maanden geschat
wordttenzij de tijdige vervanging verzekerd is, mag men dus op
straffe van spoedig geheel uitgepraat te zijn niet vrij over het geheele
aantal vliegtuigen beschikken.
LUCHTMACHT TEGENOVER LUCHTMACHT.
Zelfs indien men dat bezwaar, tot schade in de toekomst, niet wil
tellen en dus alle bommenwerpers naar het tooneel van de landing
zendt, zullen zij, volgens Mr. Jager, slechts dan kans op succes hebben
indien de vijand niet in staat is voldoende gevechtsvliegtuigen in den
strijd te werpen. Helaas zal hij daartoe wel degelijk in staat zijn, tenzij
hij het terrein der operatie al te ver van zijn eigen bases gekozen
heeft, een fout, die wij natuurlijk niet mogen veronderstellen. Zulke
bases liggen betrekkelijk dichtbij, b.v. afstand van Palau tot onzen
archipel 600 km, van de Spratly eilanden 700 km (ter vergelijking Cux-
hafenScape Flow ruim 900 km, CuxhafenFirth of Forth 800 km).
Bij den steeds grooteren actieradius der vliegtuigen kan er geen
twijfel bestaan aan de mogelijkheid, vooral in de toekomst, voor den
vijand om zijne landing met voldoende luchtmacht te berekenen. Daar
bij heeft die luchtmacht den steun van de scheepsartillerie (modern
15 cm geschut is voor luchtafweer te gebruiken) en wellicht van de
vliegtuigen der vliegkampschepen. Wat blijft er dan van onze plaat
selijke overmacht in de lucht over
Nemen wij niettemin aan, dat het meest onwaarschijnlijke werke
lijkheid wordt en onze bommenwerpers ongehinderd, zij het ook op
groote hoogte om buiten het dichte vuur van het afweergeschut der
schepen te blijven, hun bommen kunnen strooien. Wat zal dan het
effect zijn Een Fransch deskundige berekent dat om een eskader
van 6 kruisers te vernietigen niet minder dan 740 bommenwerpers
noodig zijn, een Italiaansch vakblad voor luchtvaart schat, dat om
één slagschip tot zinken te brengen 200 bommenwerpers opgeofferd
moeten worden. Men zal mij tegenwerpen dat die cijfers betrekking
hebben op iets anders dan stilliggende transportschepen. Inderdaad
